Bedřich Smetana: Má Vlast Moldau
(Vltava)
******
Yalnızca iki şey
sonsuzdur:
Evren ve insanların
aptallığı.
Ancak ilki hakkında
kuşkularım var.
Einstein
*****
TÜRKÇE
Yeni nesillerimiz
internet ve özellikle mobil dünyadaki sosyal medya uygulamalarının İngilizce
olmasından dolayı Türkçe kullanmamaya alıştılar. Ama giderek artan bu
eğilim, toplumumuzu Türkçe’nin yozlaşması ve İngilizce’ nin de iyi bilinmemesi nedeniyle
çirkin ve anlaşılmaz bir konuşma ve yazma diline doğru sürüklüyor.
Türkiye’nin gelecekteki konumu, kendi dilini ve kültürünü koruyan ama
diğer yabancı dilleri ve kültürleri iyi bilen bir topluma sahip olarak
güçlenecektir. Aksi takdirde ikinci sınıf ezilmiş bir toplum olmamız
kaçınılmazdır.
Ruşen Yaykın
*****
SÖZCÜKLER
Vuruşlarından sonra
ormanı çınlatır
Baltalar,
Ve yankılar!
Atlar gibi yankılar
Merkezden uzaklaşır.
Özsu
Fışkırır gözyaşları
gibi, tıpkı
Kaya üstünde
Aynasını yeniden
oluşturan
Gayretli su
Düşürür ve döndürür,
Yabani otların kemirdiği
Beyaz bir kurukafayı.
Yıllar sonra
Rastladım onlara yolda –
Kuru ve süvarisiz
sözcükler,
Yorulmaz toynak
vuruşları.
Bu esnada, su
birikintisinin dibinden
Hükmeder bir hayata
durağan yıldızlar.
1963 - Sylvia Plath
(1932-1963, ABD) - Çeviren: İsmail Haydar Aksoy
*****
KART TEKNİKLERİ
RAKİPLERE DİKKAT ETMEK
a. Boşlamak
b. Tehlikeli Rakipten Sakınmak
c. Defans Prensipleri
d. Deklarasyon – Kuvvetli Açışlar
e. Özet
f. Alıştırmalar
g. Örnek Eller
Siz kontratınızı yapmak için ekstra löve sağlamaya çalışırken, defans da sizin
başarılı olmanızı önlemeye çalışır. Rakiplerin sizin oyun stratejinizi bozmak için ne
yapabileceğini de düşünmelisiniz.
Defans, sizin durdurucularınızı çıkardıktan sonra sağladıkları kartları
çekebilirler, sizin büyük kartlarınızı daha büyüğü ile alabilirler ve daha
hazır değilken antrelerinizi yıkabilirler. Deklaran olduğunuzda bunlara karşı
ne yapabileceğinizi görelim.
BOŞLAMAK
Sanzatu kontratında defans normal olarak deklaranın büyük kartlarını çıkararak
uzun renklerini sağlamaya çalışırlar. Defans el tutunca o renkteki alıcılarını
çeker. Defansın avantajı, atağı onların yapmasıdır. Hangi rengi oynayacaklarına
karar verirler.
Her ne kadar deklaran, elindeki durdurucuları, rakiplerin o rengi oynayarak,
çıkarmalarını önleyemezse de el tuttukları zaman sağladıkları kartları
çekmelerini zorlaştırabilir. Deklaranın bunu nasıl yapacağını görelim.
Ası Oynamamak
Bir eli oynamada zamanlama çok önemlidir. Bir önceki bölümde, deklaranın
rakiplere bir löve vererek (boşlayarak) yere antresini nasıl muhafaza ettiğini
görmüştük. Boşlayarak deklaran bir şey kaybetmez. O renkteki alıcıları hala
elindedir ve belki daha sonra başka löveler de kaybedecektir. Deklaran
ne zaman bir löveyi alacağına karar vererek kazançlı çıkabilir.
Rakipler rengi sağlamak için uğraşırken, löveyi doğru zamanda almaya karar
vermek neticeye tesir edebilir.
Şu dağılıma bakalım:
7 5
K Q J 10 9 8 3 2
A 6 4
Batı deklaranı sanzatu kontratına Ruayı atak eder. Deklaranın birinci, ikinci
veya üçüncü turda da alsa yalnız bir alıcısı vardır: as. Ancak bunu ne zaman
aldığı rakiplerin bu renkte alabileceği lövelere çok tesir eder.
Önce ası ilk lövede aldığını düşünelim. Kalan kartlar şöyledir:
7
Q J 10 9 8 3
6 4
Deklaranın kontratını yapmaya yetecek kadar sağlam lövesi yoksa, fazla löve
sağlaması gerekir. Bunun için de rakiplere el verecektir. Hangi rakip el
tutarsa rakipler bu renkten dört löve alırlar.
Deklaran ası ikinci turda da alsa netice aynı olur. Doğu el tutunca Batının sağ
lövelerine gitmek için küçük bir kartı vardır. Rakipler renkte dört löve
alırlar.
Farz edelim, deklaran ası almak için üçüncü tura kadar beklemiş olsun. Şimdi
kalan kartlar şöyle olur:
----
10 9 ___
___
Deklaran Batıya el verirse, batı kalan iki alıcısını çeker – rakipler gene bu
renkte dört löve alırlar. Ancak, deklaran eli Doğuya verirse, Doğuda ortağına
geçirecek küçük kart kalmamış olur. Batı başka şekilde el tutamıyorsa bu
alıcılar bloke olur. Rakipler bu renkte dört yerine iki löve almış olurlar.
Deklaran, bir rakipte o renkten kart kalmayıncaya kadar asını almayı
geciktirirse rakiplerin o renkte dört löve almasını zorlaştırır. Gerçek hayatta
boşlamaya bir örnek aşağıda verilmiştir:
Kontrat: 3NT
Atak: ♥ 4
♠ 10 4
♥ A 7 3
♦ Q J 9 6 3
♣ K 8 2
♠ 9 6 2 ………..♠ J 8 5
♥ K J 9 4 2 …...♥ Q 8 6
♦ 7 5 ………….♦ A 8 2
♣ 10 7 4 ……...♣ 9 6 5
♠ A K 7 3
♥ 10 5
♦ K 10 4
♣ A Q J 3
Deklaranın dokuz löve alması lazım. İki pik, bir kör ve dört tane trefli sağlam
lövesi var: toplam yedi ediyor. İki löve daha sağlaması gerekiyor. Rakiplerin
asını çıkararak dört karo lövesi sağlanabilir. Bu da kontratı yapmaya fazlası
ile yeter. Ancak deklaran genel stratejiyi belirlerken rakiplere de dikkat
etmelidir.
Rakipler kör atak etti ve deklaranın kördeki tek alıcısını çıkaracaklar. Eğer
körler 5-3 dağılmışsa (ki normali budur) rakiplerde dört kör lövesi olacaktır.
Kör löveleri artı ♦A ile kontratı batırmaya yeter.
Deklaranın kontratı yapmak için en iyi yolu boşlamaktır. Deklaran ilk löveye
yerden küçük bir kart verir ve Doğu bunu ♥D ile alır. Doğu ortağının rengini
dönünce dekaran gene boşlar. Batı bir kör daha oynayarak renkte iki alıcı
sağlar, bu defa deklaran yerden ♥A ile alır.
Şanslı olur ümidi ile deklaran ♦R oynar. Doğu kazanır ama Doğuda ortağına el
geirecek küçük bir kör kalmamıştır. Doğu ne oynarsa deklaran löveyi kazanır ve
bütün alıcılarını çeker. Deklaran bir fazla löve yapmış olur.
Deklaran niye şanslı olur ümidi ile oynamıştır? Eğer ♦A Doğuda değil de Batıda
olsaydı Batı bunun ile le tutar ve iki alıcı körünü çeker ve kontratı
batırırdı. Bu elde deklaranın şansa ihtiyacı vardı ama şans ile beraber biraz
da ustalık gerekiyordu. Eğer deklaran ♥A’ını iki tur boşlamasaydı, ♦A hangi
rakipte olursa olsun kontrat batardır. Boşlamak deklarana % 50 şans sağlar.
Rua İle Boşlamak
Boşlamak, bir löveyi sağlam bir kart ile alabilecek iken rakiplerin almasına müsaade
etmeyi ifade eder. Bazen sağlam alıcınız rua iken de boşlanabilir.
Şu duruma bir bakın:
10 4
Q 9 7 6 3 A J 2
K 8 5
Batı 6’yı atak edince Doğu as ile alır ve valeyi oynar. Deklaranın ruası şimdi
sağlam bir alıcıdır. Deklaran şimdi küçük bir kart vererek boşlayabilir. Doğu
renge devam ederse deklaran rua ile kazanır. Şimdi Doğuda ortağına el geçirecek
küçük kart kalmamıştır.
As oynanmayınca, rua sağlam alıcı olmaz – deklaran boşlayamaz.
Şu dağılıma bakın:
10 4
A Q 9 6 3 J 7 2
K 8 5
Batı 6’yı atak edince Doğu valeyi koyar. Deklaran valenin kazanmasına müsaade
ederse, Doğu bu renge devam eder ve rua Batının as ve damı arasında makasa
alınır. Rakipler ilk beş löveyi alırlar. O bakımdan deklaran hemen ruasını
almalıdır.
Rua ile boşlamanın bir örneği aşağıdadır:
Kontrat: 3NT
Atak: ♠ 4
♠ 9 6
♥ K 8 4
♦ K 6 3
♣ K 8 7 5 2
♠ Q 10 7 4 2 ….♠ A 8 5
♥ J 9 5 ………..♥ Q 10 6 3
♦ Q 7 4 2 ….….♦ J 10 5
♣ Q ……………♣ J 10 6
♠ K J 3
♥ A 7 2
♦ A 9 8
♣ A 9 4 3
Batı ♠4 atak eder ve Doğu ♠A ile alır ve ♠8 oynar. Deklaran bu löveyi ♠R ile
almalı mıdır? Deklaranın dokuz löveye ihtiyacı vardır. ♠R şimdi sağlam bir
alıcıdır, körde, karoda ve treflide ikişer sağlam löveleri vardır. Toplam yedi
ediyor. Fazladan iki löve nereden gelecek?
Trefliler ümit vaat ediyor. Deklaranda dokuz trefli var. Dışarıdaki trefliler
2-2 dağılmışsa ♣A ve ♣R aldıktan sonra kalan trefliler alıcı olur. Eğer daha
büyük bir ihtimal ile trefliler 3-1 dağılmışsa deklaran treflileri sağlamak
için dışarıya bir löve vermek durumunda kalacaktır.
Deklaran bir löve kaybedebileceğine göre, rakiplerin dört pik lövesi de
almasını istemez. Deklaran ♠R yerine ♠V oynamalıdır. Bu şekilde Batı ♠D ile
löveyi alır ve Batı ♠R’yı çıkarmak için bir pik daha oynar. Boşlamak uygun
neticeyi sağlar. Trefliler 3-1 dağılınca deklaran Doğuya bir trefli lövesi
verir ama Doğuda ortağına el tutturacak küçük pik kalmamıştır ve deklaran
kontratını yapar.
Ne Kadar Boşlamalı
7 5
K Q J 10 9 8 3 2
A 6 4
Rua atak edildiği zaman deklaran iki kere boşlamış ve üçüncü turda ası almıştı.
Doğuda bu renkten kart kalmayınca ve Batının başka antresi olmayınca rakipler
bu renkten dört löve yerine iki löve almışlardı.
Dışarıdaki kartlar şöyle dağılmış olursa:
7 5
K Q J 10 9 8 3 2
A 6 4
Sekiz kart 4-4 dağılınca deklaranın boşlaması işe yaramaz ama bir zararı da
olmaz. Doğuda hala küçük bir kart vardır ve ortaklardan hangisi el tutarsa
rakipler bir löve daha alırlar. Renk 4-4 dağıldığı için yalnız üç löve
alabilirler.
Ne kadar boşlayacağınızı düşünürken kaç löve kaybetmeye tahammülünüz olduğunu
göze alın. 3SA oynuyorsanız, dört löve kaybedebilirsiniz. Eğer başka bir renkte
bir löve verecekseniz defansın atak ettiği renkte üç löve kaybetmeye razı
olabilirsiniz. Yukarıdaki örnekte, ası üçüncü tura kadar muhafaza etmekle Batı
yerine Doğu el tuttuğu zaman kontratı yapmayı garantilemiş olursunuz. Renk
orijinal olarak 5-3 dağılmış olsaydı Doğuda o renkte kart kalmamış olurdur.
Renk 4-4 dağılınca da Doğuda bir kart kalır ama yalnız üç löve alabilirler.
Boşlamaya karar verirken, deklaran rakiplerin başka bir renge dönme ihtimalini
de dikkate almalıdır. Bu daha tehlikeli olabilir.
örnek
Kontrat: 3NT
Atak: ♠ 5
♠ 8 4 3
♥ K Q
♦ K J 5 3 2
♣ 9 4 2
♠ K J 7 5 ………♠ Q 10 2
♥ 10 6 4 2 ……..♥ 9 7 5 3
♦ 9 ……………..♦ A 7
♣ 7 6 5 3 ………♣ K Q J 10
♠ A 9 6
♥ A J 8
♦ Q 10 8 6 4
♣ A 8
Deklaran sağlam olarak bir pik, üç kör ve bir treli lövesi var. Deklaran
kontratı yapmak için gerekli dört löveyi ♦A’ı çıkararak sağlayabilir. ♠5 atak
edildi ve Doğu ♠D oynadı. Deklaran boşlamalı mıdır?
Rakiplere ♦A ile el vereceği için boşlamak iyi gibi görünebilir. Ancak
deklaranın treflideki kartları da pek sağlam değildir. Deklaran ilk löveyi
Doğuya bırakırsa, Doğu trefli oynayabilir. Deklaranın ♣A çıkınca defans
kontratı batırmak için yeterli löveyi alır.
O bakımdan deklaran boşlamamalıdır. Onun yerine deklaran ♠A ile alıp gerekli
fazla löveleri sağlamak için ♦A’ı çıkartır. Rakipler ♦A ile el tutunca,
dışarıdaki piklerin kontratı batırmayacak şekilde dağılmış olmasını ümit eder.
İki Büyük Kart İle Boşlamak
Rakiplerin başka bir renge dönmeleri riski yoksa deklaran bazen iki alıcısı
olduğu zaman bile boşlayabilir.
örnek
Kontrat: 3NT
Atak: ♦ 5
♠ K Q 6
♥ 9 4 2
♦ 8 6 3
♣ K Q J 7
♠ 9 7 5 4 ……..♠ J 10 3
♥ A 3 …………♥ 10 8 7 5
♦ Q 10 7 5 2 ….♦ J 9
♣ 6 4 ………….♣ A 10 9 3
♠ A 8 2
♥ K Q J 6
♦ A K 4
♣ 8 5 2
Deklaranın üç pik ve iki de karo sağlam lövesi var. 3SA yapmak için dört löveye
daha ihtiyaç var. Trefli de kör de yalnız başına gerekli dört löveyi
sağlayamıyor. Deklaran her iki renkteki asları çıkararak löve sağlamak
durumunda. Yani deklaran rakiplere iki kere el vermeye mecbur kalacak.
♦5 atak edilince Doğu ♦V koydu. ♦eklaranda ♦A ve ♦R olduğu için boşlamaya gerek
yok gibi görünebilir – ama ne olacağını görelim! Farz edelim Güney ilk löveyi
♦R ile alıp yerin ♣V’ine bir küçük trefli oynamış olsun. Doğu ♣A ile alıp bir
karo daha oynar. Deklaran ♦A ile boşlamayı düşünür ama artık çok geçtir.
Batı löveyi alıp bir karo daha oynayarak ♦A’ı çıkartır. Deklaranın yeterli
lövesi olmadığı için ♥A’ı da çıkartmak durumundadır. Batı ♥A ile alıp sağlanan
karo lövelerini çekerek kontratı batırır. Deklaran üç karo ve iki as
kaybeder.
Deklaran ilk karo lövesini almazsa, as ve rua ile boşlarsa, ne olacağını
görelim. Doğu kazanır ve bir karo daha oynar, deklaran bunu ♦R ile alır. Daha
sonra deklaran Doğunun ♣A’ına bir trefli oynar. Şimdi boşlamanın faydası ortaya
çıkar. Doğuda başka karo kalmadığı için ♦A’ı çıkaramaz.
Varsayalım Doğu pik oynasın. Deklaran alır ve ♥A’ı çıkarır. Batı kazanır ve
♦A’ı çıkarmak için bir karo daha oynayabilir ama defans için iş işten
geçmiştir. Deklaran gerekli sayıda löve sağlamış oldu – kontratı yapmak için
lazım olan dokuz löveyi alır.
Defans Deklaranın Antrelerini Öldürmeye Çalışınca
Boşlamak yalnız deklaranın inhisarında olan bir teknik değildir. Defans ta
deklaranın oynadığı rengi hemen almak mecburiyetinde değildir ve defansın
boşlaması da deklarana antre problemleri yaratabilir. Önceki bölümde deklarana
antrelerine dikkat etmesi gerektiğini anlatmıştık.
örnek
Kontrat: 3NT Atak: ♥ Q
♠ 7 5 3
♥ K 5 2
♦ 9 2
♣ K Q J 10 3
♠ Q 9 ………….♠ K 10 8 6
♥ Q J 10 9 …….♥ 7 6 4 3
♦ J 8 6 5 ………♦ Q 10 3
♣ A 9 4 ………..♣ 7 6
♠ A J 4 2
♥ A 8
♦ A K 7 4
♣ 8 5 2
Deklaranın bir pik, iki kör ve iki karo sağlam lövesi var. Deklaran dört löve daha
bulmak mecburiyetinde. Bunlar ♣A’ı çıkararak trefliden alınabilir. Ancak
deklaran dikkatli olmalıdır.
Rakipler kör atak etti, o bakımdan önce körde boşlayıp boşlamamayı
düşünmelidir. Rakipler yalnız bir kere ♣A ile el tutacağından ve körde iki durdurucusu
olduğundan boşlamaya gerek yoktur.
Daha sonra deklaran ilk körü hangi elden almaya karar vermelidir. Rakipler ♣A’ı
boşlayabilecekleri için ilk körü ♥A ile alıp yerin ♥R’ını muhafaza etmelidir.
Şimdi ♣A’ı çıkarıp dokuz löve almak çocuk oyuncağı olur.
Deklaran rakiplere dikkat etmezse netice farklı olabilir. Farz edelim ilk
löveyi yerden ♥R ile alıp ♣A’ı çıkartmak için ♣R oynasın. Batı deklaranın
trefli löveleri sağlamaya çalıştığını görünce ♣A ile boşlar ilk löveyi almaz.
Deklaran ♣D oynar, Batı bunu da almaz. Batı trefli oynamaya devam ederse Batı
üçüncü löveyi almak mecburiyetinde kalır ama şimdi deklaranın elinde trefli
kalmamıştır. Yerin sağlanmış treflilerini uzaktan seyreder.
Deklaran her zaman rakiplerin bir renkte boşlamasına engel olamayabilir. Bazen
deklaran buna başka tedbir almalıdır. Şu ele bakın:
Kontrat: 3NT Atak: ♠ 6
♠ A
♥ 9 5 2
♦ K Q 10 9 5 4
♣ 7 6 2
♠ Q 10 8 6 2 ……….♠ J 7 4 3
♥ Q 10 7 ……….…..♥ J 6 4 3
♦ 6 ………………….♦ A 7 2
♣ A 9 4 3 ……………♣ 8 5
♠ K 9 5
♥ A K 8
♦ J 8 3
♣ K Q J 10
Batı ♠6 atak etti. İlk löveyi ♠A ile almaktan başka çareniz yok. Yere tel
antreniz öldürülmüş oldu. İki sağlam pik, iki kör sağlam löveniz var. Beş löve
daha sağlamanız gerekir. Karolar, ♦A çıkarınca yeteri kadar löve sağlama
hususunda ümit vaat ediyor.
♠A ile aldıktan sonra, karo oynayıp elden ♦V koyduğunuzu (kısa taraftan büyük
kart) ve daha sonra yerin ♦D’ına da küçük bir karo oynadığınızı farz edelim.
Doğu ne yapmak istediğiniz anlar ve ♦A’ı almayı ret eder. Ası çıkarmak için bir
karo daha oynayacak mısınız?
Bir karo daha oynamanın faydası olmaz. Yerin kalan karolarını sağlarsınız ama
onlara antreniz yoktur. Doğu ♦A ile aldıktan sonra pik oynar. Şimdi trefli
sağlamaya çalışırsanız Batı alır ve sağlanan piklerini çekerk kontratınızı
batırır.
Bunun yerine karoyu bırakıp treflilere dönmeniz gerekir. İki karo lövesi
aldınız, o bakımdan yalnız üç trefli lövesine ihtiyacınız vardır. İkinci karoyu
aldıktan sonra trefli oynayıp rakiplerin asını çıkarın. İki pik, iki kör, iki
karo ve üç trefli alarak kontratınızı yaparsınız.
Doğunun boşlaması sizi taktik değiştirmeye mecbur etti. Karo rengi artık
ihtiyacınız olan löveleri sağlayamıyacaktı. Allahtan başka bir imkanınız vardı.
Tabii bazen, rakiplerin defansına karşı alabileceğiniz tedbir olmayabilir. Bu durumda,
rakibi süper defans yaptığı için tebrik edip bir sonraki ele geçin. Deklare
ettiğiniz her kontratı yapıyorsanız yeteri kadar deklare etmiyorsunuz demektir!
TEHLİKELİ RAKİPTEN SAKINMAK
Bazen, bir rakibe el vermek tehlikeli olabilir. Bu durumlarda tehlikeli rakibe
el vermemeye çalışırsınız. Bir löve verecek iseniz, bunu tehlikeli olmayan
rakibe vermeye çalışın.
Tehlikeli Rakip
Kimin tehlikeli rakip olduğunu nasıl biliyorsunuz? Daha önce incelediğimiz
dağılıma dönelim: :
7 5
K Q J 10 9 8 3 2
A 6 4
Sizin sanzatu kontratınıza Batı ruayı atak eder. Siz boşlarsınız ve ası üçüncü
turda alırsınız.
Kalan kartlar:
___
10 9 ___
___
Tehlikeli rakip Batıdır. El tutarsa, sağlanan iki lövesini çeker. Doğu el
tutarsa, Doğuda bu renkten kart kalmadığı için tehlikeli değildir.
Tehlikeli rakipler yalnız sanzatu kontratlarında ortaya çıkmazlar. Farz edelim
bir rakip, sizin koz kontratınıza, tek kartını atak etti. Atak eden oyuncu bu
renge çakmayı ümit ediyordur. Kozlar temizleninceye kadar atak edenin ortağı
tehlikeli rakiptir. Yani atak edilen rengi oynayıp ortağına çaktırabilecek
kişi.
Tehlikeli Rakipten Sakınmak
Tehlikeli rakibi tespit ettikten sonra, o kişiye elvermeyi nasıl
önleyebilirsiniz? Bazen bu mümkün olmayabilir; diğer zamanlarda kaderinize hükmedebilirsiniz.
Şu ele bakalım:
Kontrat: 3NT
Atak: ♠ K
♠ 8 6
♥ K J 10
♦ 9 4 2
♣ A Q J 10 5
♠ K Q J 10 9 ………..♠ 5 3 2
♥ 8 6 2 ………………♥ 9 7 5 4 3
♦ K 6 3 ………………♦ 8 7
♣ 8 7 ……….………..♣ K 6 3
♠ A 7 4
♥ A Q
♦ A Q J 10 5
♣ 9 4 2
Batı ♠R atak etti. Bir tane pik sağlam löveniz var, üç tane kör, bir karo ve
bir de trefli; toplamaltı ediyor. Trefli veya karoda isihtiyacınız olan fazla
löveleri sağlayabilirsiniz. İki renkte de dışarıdaki ruaya empas
yapabilirsiniz. Empas çalışırsa o renkten beş löve alırsınız. Empas kaybetse
de, dört löve alırsınız ve kontratınızı yapmaya yeter.
Hangi empası yapmalısınız? Batı pik atak etti. Dışarıdaki pikler 5-3 veya daha
kötü dağılmışsa, sizin bu renkte dört löve kaybetme ihtimaliniz vardır.
Boşlamayı kullanın ve Doğuda bu rengin bitmesini sağlamaya çalışın. İlk iki
piki boşlayın ve üçüncüyü alın. Şimdi Batıda iki tane pik kalmışsa o tehlikeli
rakiptir.
Daha sonda trefli empasını deneyin. Doğu tehlikeli olmadığı için, ♣R’ya
kaybederseniz üzülmezsiniz. Ortağına el geçirecek piki kalmadığı için Doğunun
el tutmasının zararı yoktur.
Doğu ♣R ile eltutup karo oynarsa empas yapmayın. ♦A ile alıp dokuz lövenizi
toplayın. Tehlikeli rakip olan Batıya, imkanınız varsa, el vermek istemezsiniz.
Bazen hangi tarafa empas yapacağınızı seçme imkanınız olabilir. Buna iki yönlü
empas denir. Empas kaybederse, tehlikeli rakibin el tutamayacağı şekilde
oynarsınız.
örnek:
Kontrat: 3NT
Atak: ♥ 6
♠ A 9 3
♥ 7 4 2
♦ K J 6 3
♣ A 10 4
♠ J 7 5 ………....♠ Q 10 8 4
♥ A J 9 6 3 …….♥ 10 8
♦ 8 7 ……………♦ Q 9 2
♣ 8 7 2 …………♣ J 9 6 3
♠ K 6 2
♥ K Q 5
♦ A 10 5 4
♣ K Q 5
Pikte iki, karoda iki ve treflide üç sağlam löve ile başladınız. Körde rua ve
dam sizde olduğu için en az bir löve alıacaksınız. 3SA yapmak için lazım olan dokuzuncu
löve nereden gelecek?
Karoda dam dışındaki bütün büyük kartlar sizin elinizde. Ası ve ruayı alıp
üçüncü defa oynayarak damı çıkardıktan sonra bir löve sağlayabilirsiniz veya
dışarıdaki dama empas yapabilirsiniz. ♦D Batıda diye düşünüyorsanız, ♦A ile
alıp yere doğru küçük bir karo oynayın. Batı küçük verirse yerden ♦V koyun. ♦D
Doğuda diye düşünüyorsanız, ♦R ile alıp daha sonra ele doğru küçük bir karo
oynayın ve elden ♦10 koyun. İki tarafa da empas yapmak imkanınız olduğu için
buna iki yönlü empas denir.
Karoları nasıl oynayacağınıza karar vermeden önce, bütün el hakkında düşünmeniz
gerekir. Batı ♥6 atak edince yerden küçük verdiniz ve Doğu ♥10 oynadı. Bu
löveyi ♥D ile aldığınızda hangi rakip tehlikeli olur? Bu durumda Doğu! El
tutarsa Doğu kör oyanayabilir ve sizin kalan onörünüz maska alınır. Ancak, Batı
el tutarsa ♥R’nız emniyettedir.
Bu bilgi size karoları nasıl oynamanız gerektiğini söyler. İlk löveyi ♥D ile
aldıktan sonra küçük bir karo oynayıp yerin ♦R’sı ile alın. Daha sonra yerden
küçük bir karo oynayıp ♦10 ile empas yapın. Empas başarılı olursa kontratınızı
bir fazla löve ile yaparsınız. Empas kaybederse de emniyettesiniz – Batı sizin
♥R’nıza el vermeden körleri çekemez. Batı başka bir şey oynarsa siz gerekli
lövenizi sağlamış olursunuz.
Kartların bu dağılımıda, karoları bu şekilde oynayarak bir fazla löve ile
mükafat-landırılmış olursunuz. Diğer yöne empas yapmuş olsaydınız, Doğu ♦D ile
el tutar ve kör oynardı. Ruanız makasa alındığından Batı dört tane kör lövesi
alarak kontratınızı batırırdı. Tehlikeli rakipten sakınmayı bilmenin faydası.
Koz kontratında rakiplere dikkat edilmesine bir örnek:
Kontrat: 4♠
Atak: ♣5
♠ A Q 8 4
♥ A 10 2
♦ 7 4
♣ K 10 9 6
♠ 7 5 …………….♠ K 3
♥ Q 8 6 4 3 ….….♥ K 9 7
♦ Q 9 8 6 2 ……..♦ K 10 5 3
♣ 5 ………………♣ 8 7 4 2
♠ J 10 9 6 2
♥ J 5
♦ A J
♣ A Q J 3
Batı sizin alıcılarınızın bazılarına çakmak ümidi ile tek treflisini atak etti.
Perdanlarınıza bakınca, ♠R dışarıda olduğu için, bir pik, bir kör ve bir de
karo görürsünüz. Problem yok gibi; ama dikkatli oynamalısınız.
Pikte empas imkanı var. İlk löveyi elden alıp ♠V oynarsınız. Batı küçük verince
siz de yerden küçük verebilirsiniz. ♠R Batıda ise empasınız başarılı olur bir
fazla löve yaparsınız. Empas kaybederse, siz zaten bir pik lövesi kaybedeceğinizi
hesaba katmıştınız.
Ancak, bu el de pik empası kaybedince Doğu bir trefli oynar. Batı alıcınıza
çakar ve bir yerine iki koz kaybeder ve batarsınız – şanssızlık ama
önlenebilirdi!
Bir kaz kaybetmeye razısınız ama iki tane kaybetmek istemezseniz, tehlikeli
rakibe erken el vermemelisiniz. Empas yapacağınıza ♠A ve ♠R’yı çıkarmak için
küçük pik oynayın. Kozları mümkün olan en kısa zamanda temizlemek için. Doğı ♠R
ile el tutunca bütünkozlar bitmiş olur ve tehlike kalmaz. Eğer ♠R batıda ise,
Batı bununla bir el tutar ama trefli çakası ihtimali kalmaz. Önce emniyet!
Bir sonraki bölümde göreceğiniz gibi, bazı sebeplerden dolayı, her zaman
dışarıdaki kozların hepsini çekemeyebilirsiniz. Ancak kozları çekmenizde mahzur
yoksa onları en kısa zamanda toplayarak tehlikeli rakibin kontratınızı riske sokmasını
önleyin.
İki Rakip de Tehlikeli ise
Bazı ellerde her iki rakip te tehlikeli olduğu için hiç birine el vermeye
cesaret edemezsiniz. Bu gibi durumlarda onlara el vermeden kontratı yapmanın
yollarını ararsınız.
örnek:
Kontrat: 3NT
Atak: ♥ 4
♠ K 7 4
♥ 9 5
♦ K Q J 8
♣ Q J 6 3
♠ J 9 6 ……………♠ 10 8 3
♥ K 10 7 4 2 …….♥ Q J 6 3
♦ A 5 2 ……….….♦ 7 4 3
♣ 9 5 …………….♣ 8 7 2
♠ A Q 5 2
♥ A 8
♦ 10 9 6
♣ A K 10 4
3SA’da üç tane pik, bir tane kör, dört tanede treflide sağlam löveniz var:
toplam sekiz löve. ♦A’ı çıkararak fazla löve sağlamak kolay görünüyor ama
rakiplere dikkat etmelisiniz! Batı kör atak etti ve boşlasanız bile ancak bir
tur boşlayabiliyorsunuz. Eli dışarı verince dışarıdaki körler 5-4 dağılmış olsa
bile rakipler ♦A ile birlikte dört kör lövesi alıp kontratı batırırlar.
♦A’ı çıkarmaktan başka bir yol olabilir mi? Pikte bir ümit ışığı görünüyor.
Sizde yedi pik var rakiplerde altı. Pikler 3-3 dağılmış ise, ♠A, ♠R ve ♠D
oynadıktan sonra kalan pikiniz alıcı olur. Bu çok az bir ihtimaldir, zira
dışarıdaki piklerin 4-2 dağılmış olmalarını bekliyorsunuz; hatta 5-1 veya 6-0
dağılmaları da mümkündür. Ancak tek şansınız bu olunca onu deneyin.
Böyle bir durumda önce dört tane trefli alıcınızı çekmenin bir zararı olmaz.
Maksadınızın ne olduğunu anlamayan bir rakibin dört tane pikten, üçüncü veya
dördüncü trefliye, bir pik defos etmesi ihtimali vardır. Pikler 4-2 dağılmış
olsa bile bu defostan sonra 3-2 dağılmış gibi olurlar. Deklaran uzun rengin
kartlarını çekerken defansın hangi kartaları tutacağına karar vermesi
kolaydeğildir.
DEFANS PRENSİPLERİ
Oyun esnasında defans oyuncuları birçok karar vermek durumunda kalırlar. Bu
löveyi alsınlar mı yoksa boşlasınlar mı? Löveyi alırlarsa sonra ne yapsınlar?
Deklaranın tekniklerinin çoğu defansın da işine yarar: boşlamak, antreyi
muhafaza etmek için almamak, büyük bir karta doğru oynamak. Defans oyuncuları
birbirinin elini göremedikleri için, zorluk bunların ne zaman geçerli olduğunu
anlamaktadır. Deklaranın oyun tekniklerinden, daha önce gördüğümüz iki tanesinin
defans açısından uygulamasına örnekler aşağıdadır.
Defansta Boşlamak
Boşlamak, yalnız deklaranın inhisarında değildir. Defans oyuncuları da bunu iyi
bir şekilde uygularlar.
Sanzatu kontratında aşağıdaki dağılıma bakın:
Q J 10 8 7 5
2
A 9 3
K 6 4
As sizde ise ve yere başka antre yoksa, ası ne zaman alacağınıza karar vermek
çok önemlidir. Farz edelim deklaran, ası çıkarıp yerin kartlarını sağlamak
için, elinden ruayı (kısa taraftan onör) oynayarak başlamış olsun. Eğer ası
alırsanız, deklaranın elinde yere antre olarak kullanabileceği iki küçük kart
daha vardır.
Bunun yerine boşlamayı kullanın ve ilk löveyi almayın. Deklaran rengi bir daha
oynarsa da gene boşlayın. Deklaranın eline bakmadan elinde küçük kart kaldığını
nasıl bileceksiniz? Ortağınız başka bir renk defos edecektir. Yerdeki ve
elinizdeki bütün kartları görürsünüz, her renkte 13 kart vardır, o bakımdan
deklaranın elinde küçük bir kart kalmış olmalıdır. Deklaran bu rengi bir daha
oynarsa as alırsınız. Boşlamanız görevini yapmış oldu. Deklaranın elinde başka
kart kalmadı. Deklaran beş löve yerine iki löve kazanmış olur.
Prensip deklaranı boşlaması ile aynıdır. Deklaran bir defans oyuncu el
tuttuğunda onda o renkten kart kalmamış olmasını ümit eder. Deklaran dışarıdaki
kartların nasıl dağıldığını bilemeyeceği gibi siz de deklaranı elinde kaç kart
olduğunu göremezsiniz. Mamafih, yukarıdaki örnekte olduğu gibi çoğunlukla
anlayabilirsiniz.
Dağılımı biraz değiştirelim:
Q J 10 8 7 5
6 2
A 9 3
K 4
Burada da deklaran ruayı oynadığında siz boşlarsınız. Bu defa deklaran rengi
bir daha oynayınca ortağınız renge uyar. 13 kartın hepsini görebildiğinize göre
ikinci turda ası almak emniyetli olur. Deklaran bir löve yapar, dört tane alıcı
yerde kalır.
Defansta boşlamayı bir oyunda görelim:
Kontrat: 3NT
Atak: ♠ 7
♠ A 6
♥ 8 6 5
♦ 7 6 4
♣ K Q 10 8 3
♠ J 9 8 7 ………….♠ K 10 3 2
♥ J 9 3 2 ………….♥ Q 10
♦ A 9 2 ……………♦ 8 5 3
♣ 7 4 ………………♣ A 9 6 5
♠ Q 5 4
♥ A K 7 4
♦ K Q J 10
♣ J 2
Ortağınız ♠7 atak etti. Yerden ♠6 verilince siz rua ile alıp pik döndünüz –
yerin ası kazandı. Deklaranküçük bir trefli oynayıp elden ♣V koydu. Siz küçük
verdiniz. Deklaran yerin ♣R’ına bir trefli daha oynadı. Ne yaparsınız?
Yerde beş trefli, elinizde de dört tane olunca dışarıda yalnız dört trefli var.
Deklaranın elinden iki tane gördünüz, ortağınızın elinden de iki tane gördünüz.
Deklaranda trefli kalmadığı için buna as ile alın. Yerde üç sağ trefli lövesi
var ama onlara erişme imkanı da yok. Şimdi bir pik daha oynarsınız ve
deklaranın damını çıkarırsınız. Sonunda deklaran batar. Deklaran iki pik, iki
kör, (ortağınızın asını çıkararak)üç karo ve yalnız bir trefli lövesi
alır.
İlk trefli lövesini alsanız deklaran dört tane trefli lövesi yapardı. Trefli
asını üçüncü tura kadar boşlasaydınız deklaran iki terfli lövesi yapardı. Her
iki halde de kontratını gerçekleştirmiş olurdu. İyi müdafaa yaptınız aferin!
Antreyi Muhafaza Etmek için Boşlamak
Daha önceki bir bölümde deklaranın perdanları erken kaybederek bir renkte
antreyi nasıl muhafaza ettiğini görmüştük. Defan oyuncuları da bu tekniği
kullanabilirler.
Şu dağılıma bakalım:
Q J 8
A 9 7 3 2 K 6 4
10 5
Sanzatu kontratına 3’ü atak ettiniz ve ilk löveyi ortağınız rua ile aldı. Daha
sonra ortağınız aynı rengi döndü. İkinci löveyi as ile alır mısınız?
Başka bir renkte sağlam bir antreniz varsa as ile alıp rengi oynamak ve kalan
kartlarınız sağlamak doğru olur. Ortağınız daha sonra el tutarsa sizin
antrenizin olduğu rengi oynar ve siz de alıcılarınızı çekersiniz.
Ya başka renkte alıcınız yoksa? Eğer ası alıp bir daha oynarsanız diğer
kartlarınız sağlarsınız ama bunlar elinizde kalır. Ortağınız el tutunca size
ulaşacak bir kartı olmaz. Bunun yerine ikinci löveyi boşlayın, ası antre olarak
muhafaza edin. Deklaranın bir löve almaya hakkı var zaten. Ortağınız daha sonra
el tutarsa elinde kalan küçük kartı oynar ve siz asını ve iki ekstra alıcınızı
çekersiniz.
Bu da deklaranı antrelerine dikkat etmesi gerektiği zaman bu rengi oynama
şekline uyar.
Gerçek hayatta defans oyuncularının bu
tekniği nasıl kullandıklarınız görelim:
Kontrat: 3NT
Atak: ♥ 5
♠ A 8 5
♥ Q 7 2
♦ K J 8 3
♣ Q 9 6
♠ 9 4 3 …….…..♠ J 10 7 2
♥ K 9 8 5 4 ……♥ A 6 3
♦ 7 4 …………..♦ A 6 5
♣ 10 4 2 ………♣ 8 5 3
♠ K Q 6
♥ J 10
♦ Q 10 9 2
♣ A K J 7
Siz ♥5 atak ettiniz ve ortağınız ♥A ile alıp kör döndü. Bunu ♥R ile alır
mısınız?
Kör alıcılarınıza başka antreniz olmadığı için,ü deklaran da daima bir kör
lövesi yapacağı için bu löveyi boşlayın. Deklaraın bu kör lövesine ilaveten, üç
pik ve dört te trefli lövesi vardır. Dokuzuncu lövesini sağlamak için eninde
sonunda karo oynayacaktır. Ortağınız ♦A ile kazanıp kör oynar. Siz ♥R ve iki
kör alarak kontratı batırırsınız.
DEKLARASYON – KUVVETLİ AÇIŞLAR
13-21 puanı olan eller ile bir seviyesinde açış yapılır. Cevapçı 6’dan az puanı
olunca, zon ihtimali olmayacağı için, pas geçer. 22 veya daha fazla puanı olan
çok kuvvetli eli olunca açan, cevapçının konuşmasını ister. Bu böümde açan ve
cevapçının bu elleri nasıl yöneteceğini konuşacağız.
Dengeli eller
22-24 puanı olunca açan 2SA deklare eder. 25-27 puanı olunca açan 3SA deklare
eder. (28 puandan fazlası olan dengeli eller çok ender gelir.)
Bazı örnekler aşağıda verilmiştir:
♠ K Q 8 3 …….…Dengeli el ve 22 onör puanı ile 2SA açın.
♥ A Q 3
♦ K Q 8 4
♣ A Q
♠ A Q J …….…. 26 onör puanınız ve beş kartlı renk için de bir uzunluk
♥ K Q 3 puanınız var.
Dengeli el ve 25-27 puanı göstermek üzere 3SA
♦ A K J 8 2 açın.
♣ K Q J
♠ K J 8 ……… .Bu dengeli bir eldir ama yalnız 19 puanınız var. 1SA açmak
♥ A Q J için çok kuvvetlidir
ama 2SA açmak için de yeterli kuvveti
♦ K 10 9 7 yoktur. Onun için 1♦
açın. Ortağınız cevap verirse 2SA’yan
♣ K Q 10 sıçrayarak dengeli el ve
19-21 puan göstereceksiniz.
2SA Açışa Cevap Vermek
Ortağınız 2SA açınca siz kaptan olursunuz ve hangi seviyede ve nerede oynamaya
karar vermek sizin sorumluluğunuzda olur. Şu prensipleri kullanın:
a. Altı kartlı majör renginiz olunca 4♥ veya 4♠ deklare edin.
b. Beş kartlı majör renk ile, 3♥ veya 3♠
deklare edin. Bu forsingtir ve açana üç kartlı fiti varsa majörünüzü dörde
yükseltmesini, yoksa 3SA deklare etmesini söyler.
c. Bir veya iki tane dört kartlı majör renginiz varsa 3♣ deklare edin. Bu
Stayman konvansiyonudur. Açana varsa dört kartlı majörünü deklare etmesini söyler;
aksi takdirde açan 3♦ der.
d. Majör renk ile ilgilenmediğiniz zaman
3 veya daha fazla puan ile 3SA deklare edin.
e. 0-2 puan ile pas geçin; zon ihtimali çok azdır.
Ortağınız 2SA açtığında bazı örnekler şunlardır:
♠ 10 9 6 4 3 2…….3 onör puanı artı altı kartlı renk için 2 puan, ortakta en az
22
♥ 3 puan
olacağından zona gitmeye yeter. Açanın eli dengeli
♦ K 8 3 olunca altın
fitiniz de var. 4♠ deyin.
♣ 7 5 3
♠ 10 7 ……………Zone gidecek puanınız var ama altın fit olup olmadığını
♥ K 10 8 6 3 bilemiyorsunuz. 3♥ deklare edin. Üç veya
daha fazla körü
♦ J 5 varsa deklaran
4♥ der; yoksa 3SA deklare eder.
♣ J 10 8 3
♠ K 9 6 2 …………Ortakta dört tane pik olup olmadığını merak ediyorsunuz.
♥ Q 5 3 ♣ cevabı verin:
Stayman konvansiyou. Açan 4♠ derse
♦ Q 10 9 7 dörde yükseltin.
Açan 3♥ veya 3♦ derse 3SA deyin.
♣ 7 4 2
♠ J 10 6 ………….Majör renkle ilginiz olmayınca 3SA deklare edin. Sadece 3
♥ 7 5 ……………..onör puanınız ve beş kartlı renk için1 puanınız var, açanda
♦ Q 9 6 5 2 ………en az 22 puan var hatta 24 bile olabilir.
♣ 7 4 2
♠ 9 6 …………….Sadece 1 puanınız var, ortağınızda 24 puan bile olsa pek
♥ 7 4 3 …………..zon ümidi yok. Pas geçin ve elinizi yere açarken ortağa şans
♦ J 6 4 2 ………...dileyin.
♣ 10 8 6 3
Ortağınız 3SA açarsa, araştırma için mesafeniz yoktur. Altı kartlı majör
renginiz olunca 4♥ veya 4♠ deklare edin. Aksi takdirde pas geçin.
Dengesiz Eller
22 ve daha fazla puanı olan dengesiz eller ile iki seviyesinde en uzun renginiz
ile açın. Buna kuvvetli
iki denir. Bu ortağınıza, zon bulununcaya kadar konuşmaları açık
tutmasınız söyler.
örnekler:
♠ A K 3 ……………...24 onör puanı ve altı kartlı renk için 2 uzunluk puanı ile 2♥
♥ A K Q J 6 5 ………açın. Bu forsingtir – zon bulunucaya kadar ortağınız pas
♦ 5 ………………..…geçemez.
♣ A Q J
♠ A K 10 8 7 22 onör puanı ve beş kartlı iki renk için 1’er puan ile iki
♥ A Q seviyesinde açmaya yetecek kuvvetiniz var. İki renk
♦ 5 olunca bir seviyesinde açarken uyguladığınız prensipler
♣ A K Q 7 3 burada da uygulanır. İki tane beş kartlı renkten büyüğü
açılır.
Kuvvetli İki Açışa Cevaplar
Ortağınız kuvvetli iki ile açınca zona kadar konuşmak mecburiyetindesiniz. Hiç
puanı olmasa bile cevapçı konuşmak mecburiyetindedir. Zayıf bir eli olunca (0-5
puan) cevapçı adtifisyel olarak 2SA deklare eder. Buradaki 2SA deklaresi
konvansiyoneldir ve sanzatuda oynamak arzusu ifade etmez. 6 veya daha fazla
puanı olunca cevapçı üç veya daha fazla desteği olunca açanın rengini
yükseltir, yeni bir renk deklare eder veya dengeli el ile 3SA deklare eder.
Açan 2♥ dediğinde cevap için bazı örnekler aşağıda verilmiştir:
♠ J 8 5 2 ………..Sadece 1 puanınız var ama açan 2♥ ile başladığında pas
♥ 7 4 3 ………….geçemezsiniz. 2SA deyin. Bu 0-5 puanı gösteren konvan-
♦ 10 9 6 …………siyonel bir cevaptır. Zona kadar konuşmak mecburiyeti
♣ 8 7 2 ………….olduğunu unutmayın. Mesela, eğer açan 3♥ derse dörde
yükseltin.
♠ A 8 4 …………7 puan ve açanın rengine üç kart destek ile 3♥’e yükseltin.
♥ Q 7 5
♦ 10 9 6 3
♣ J 8 2
♠ A Q 9 7 3 ……..8 puan ve beş kartlı renk için 1puan olunca, açanın rengine
♥ 7 6 …………….üç kart destek bulunmayınca başka bir renk deklare edin.
♦ Q 7 3 ………….2♠ cevabı verin.
♣ 8 4 2
ÖZET
Rakiplerin lövelerini almasını zorlaştıracak tekniklerden birisi “boşlamak”tır.
Rakipler sadece bir durdurucunuz olan bir rengi atak ettiklerinde, onu ilk
turda almak mecburiyetinde olmayabilirsiniz. Boşlayarak (alıcınızı kullanmayı
geciktirerek), rakiplerden birinin elinde o renkten kart kalmamasını
sağlayabilirsiniz. Daha sonra o rakip el tutarsa, sağladığı kartları çekmesi
için ortağına el geçiremez.
Bazen atak edilen renkte iki durdurucunuz olmasına rağmen boşlamak avantajlı
olabilir. Alıcılarınızı gerektiğinden fazla boşlamayın, hatta
boşlamanın doğru olup olmadığına da dikkat edin. Rakipler başka bir renk oynayarak
daha fazla zarar verebilirler.
Eli rakiplere verecekseniz, bir rakibe vermek diğerine vermekten daha tehlikeli
olabilir. Bir rakibin tahsil edebileceği alıcıları olabilir veya sizin
durdurucunuzu makasa alabilecek bir kart oynayabilir. Bu gibi durumlarda
tehlikeli rakibe el vermekten sakınmak gerekir. Eğer el verecekseniz tehlikeli
olmayan rakibe el vermeye çalışın.
Defansta iken de deklaranın kullandığı teknikleri kullanabilirsiniz. Defans
oyuncusu, deklaranın bir renkteki bütün lövelerini almasına mani olmak için
boşlayabilir. Ayrıca, bir defans oyuncusu, eline antreyi muhafaza etmek için de
bir löveyi boşlayabilir.
22 veya daha fazla puanı olan eller iki seviyesinde veya daha yukarıda açılır:
2♣, 2♦, 2♥, 2♠ 22 veya daha fazla puanı olan dengesiz eller
2SA 22-24 puan dengeli eller
3SA 25-27 puan dengeli eller
Kuvvetli iki açışı, (2 seviyesinde renk) forsingtir.
Cevapçı zon
bulununcaya kadar pas geçemez.
0-5 puan ile cevapçı
konvansiyonel olrak 2SA der, zayıf bir
el belirten cevaptır.
Zafer Ulusakarya'ya teşekkürler