28 Şubat 2013 Perşembe

Kayıp Eller Hesabı

Bilimsel eleştiri
yanlış inançları paramparça etmek gibi saygın bir işleve sahiptir.
Ludwig von Mises
***
Gel ey denizin nazlı kızı nûş-i şarab et
https://www.youtube.com/watch?v=I8NlkGR1PsM
***
ÖDÜLLER
Ödüllere inanmıyorum. Aldığım ödüllerden, katıldığım Seçiciler Kurulu toplantılarından sonra hiç inanmıyorum. 
  
Tiyatro ödüllerine de hiç mi hiç inanmıyorum.
1980'lerin başlarında bir ilkbahar günü telefonum çaldı. Ünlü bir tiyatro sanatçısı. "Avni Dilligil Ödülleri Seçiciler Kurulu'nda yer almanızı çok istiyoruz," dedi.
En iyi oyun, çeviri, yönetmen, kadın oyuncu, erkek oyuncu, vb. seçilecek.
"Ödüller ne zaman verilecek?" diye sordum.
"Önümüzdeki ay."
"Ama ben bu yıl oyunların hepsini görmedim ki," dedim.
"Canım, ne önemi var!" dedi ünlü sanatçımız.
Önemi olmaz olur muydu! Bir değerlendirme yapabilmem için en kıyıda köşede sahnelenmiş oyunu bile görmem gerekiyordu. Üstelik oyunların çoğu sahneden kaldırılmış, yerlerini yenileri almıştı. İstesem bile onları görebilmem olanaksızdı.
Sanatçımız yılmıyordu. "İyi oyunlar, yönetmenler, oyuncular zaten belli," dedi.
Sinirlendim. Ciddiyetten uzak böyle bir seçimde yer alamayacağımı bildirdim.
Ertesi yıl Filumena çevirim için Avni Dilligil Çeviri Ödülü'nü bana vermezler mi! Seçiciler Kurulu' nun bütün oyunları izlemediğini "birinci elden" bildiğim için gidip ödülü almayı içime sindiremedim. 


En değer verdiğim ödül, bir çocuk kitabıma, Tele Yunus'a verilen ödül...
Küçücük bir plaket. Neden mi değer veriyorum bu ödüle?
Çünkü Seçiciler Kurulu çocuklardan oluşmuştu. O yıl yayımlanan kitapları okumuşlar, oylarını benim yazdığım kitap için kullanmışlardı. Bunu yaparken ne önyargıları, ne birtakım beklentileri vardı. Yazarları tanımıyorlar, arada bir buluşup onlarla kafa çekmiyorlardı! 03.04.2004 Ülkü Tamer
***
EBEMKUŞAĞI
En sıcak günlerdeki yağmur dolu bir gecede
gördüm ender bir görüntüyü:
ebemkuşaklarının titreyen göksel ışığını
buluttan süzülürken
- ve ölümden hemen önceki
en son kızgın bakışını düşündüm kirpiklerinin!
*
Korunak yoktu kuşlar ve sürü için
ve korunak yoktu benim için -
ama bu aptal ışıkta o zamandan beri
düşündüm de
- nedense en sonunda, kavrayabildim en sonunda
bakışının anlamını!
Hugh Mac Diarmid- Çeviren: İsmail Haydar Aksoy
***

KAYIP ELLER HESABI
Briç oyuncularının büyük bir çoğunluğu, kartları eline alınca önce onör puanlarını sayar, sonra uzunluk puanlarını hesaplayıp onör puanlarına ekleyerek ‘onör dağılım puanını (ODP) bulur. Renk açılışlarını ODP ile yapar. Ortağında fit bulursa, kısalık puanlarında hesaplayıp ODP nına ekleyerek, tutuş puanını (TP)  veya diğer adıyla destek puanını(DK)’ bulup cevaplarını buna göre verir.
                   
Bu sistem çerçevesinde, bir ortaklığın ellerini inceleyelim;
Birinci ortağın eli:  Pik: Rxxxxx  Kör: x  Karo: xx  Trefl: ATxx
Bu elle oyun açamıyor. Pas geçiyor. İsterse oyunu 2 pik ile de açabilir. Her iki durumda da ortağına verdiği mesaj (ortak ben 12 puanın altındayım)

İkinci ortağın eli:  Pik: ADTx      Kör: xx      Karo: ARTxx   Trefl: Rx       
16 OP var. 1 puan da uzunluk puanını ekleyerek 17 ODP oluyor. Dengesiz el olması nedeniyle NT açışı yapamadığından oyunu 1 karo ile açıyor.
           
Birinci ortağın elinde 7 OP var. Uzunluk puanlarını da ekleyince 9 ODP oluyor. Bu puanla 1 pik cevabını veriyor. Açıcı da fit var, elini yeniden değerlendirince 18 TP oluyor. Ortağı baştan pas geçtiği için maksimum 11, minimum 6 ODP olacağını düşünüp, oyunu 4 Pike bağlıyor.

Elleri incelediğimiz zaman şilem Pik kaçırdıklarını görüyoruz. Buradaki konuşmalarda herhangi bir hata yok. Ancak el değerlendirmesinin sadece puanlara bakarak yapılmasının yeterli olmadığını görüyoruz. Yukarıdaki örnekleri çoğaltabiliriz. Benzer şekilde zon oynanması gereken ellerin Part skorda kaldığını, Grand şilemlerin kaçırıldığını veya oyunun rakiplere kaptırıldığını görürüz. Sistemde bir zafiyet var. Bu zafiyetin ortadan kaldırılması ‘’Kayıp eller hesabı’’  yöntemi ile mümkün olabiliyor.
‘’Kayıp eller hesabı’’  yönteminin esası, her iki ortağın ellerindeki kayıp kartların adedini hesaplayıp ortaklığın toplam kaybını bularak 24 rakamından çıkarmalarına dayanıyor. Çıkan sonuç ortaklığın kaç el kazanabileceğini gösteriyor. Bu yöntemin başarılı olabilmesi için, ortaklığın en az 8 kartlı fiti bulunması gerekiyor. NT oyunlarında veya fit bulunmadığı (Misfit) durumlarda uygulanamıyor.

Kayıp eller hesabı’ nasıl yapılır?
Birinci adım: Kendi kayıplarınızı hesaplayın.
İkinci adım: Ortağınızın kayıplarını hesap edin.
Üçüncü adım: Ortaklığın toplam kaybını 24 ten çıkartın.
Bu basamaklardan sonra ortaya çıkan rakam, ortaklığın kazanacağı toplam el adedini ve dolayısıyla arttırmanın seviyesini gösterir.

Not: Oyun oynanırken ihtiyaç duyulan empasların % 50 sinin başarılı olacağı varsayılmıştır. Örneğin iki empasa ihtiyacınız varsa, bunlardan birinin başarılı olması gerekiyor. Her iki empas başarılı olursa oyun +1 oluyor. Her ikisi başarısız olursa, oyun -1 oluyor.
                 
ADIM BİR: Kendi kayıplarımızın hesaplanması;
a. Bir renkte, o renkteki toplam kart adedinden fazla kayıp olamaz.
b. Başında (A-R-D) bulunmayan renkteki ilk üç kart kayıp sayılır. Uzun renkte üçüncüden sonraki kartlar kayıp sayılmaz.
c. Üç yada daha fazla kart bulunan bir renkte, sadece (A-R) ve şartlı olarak (D) alıcı kart sayılır, diğerleri kayıp olarak kabul edilir,
d. İki ya da daha fazla kart olan bir renkte sadece (A) ve (R) alıcı kart, diğerleri kayıp olarak hesaplanır.
e. (A) haricindeki tekli kartların hepsi kayıptır.
f.  (D-V) kombinasyonları, korunmamış ise (ikili ise) kayıptır.

Kayıp eller tablosu
Kart…kayıp       Kart…kayıp       Kart…kayıp        Kart…kayıp        Kart…kayıp
A---------0             AR-----0               ARD----0           ARDxx---0            Çaka-----0
Ax-------1              R-------1               D-------1             V---------1              x---------1
ARx-----1             ADx----1              RD-----1             RDx-----1              ARxxx---1
ADxxxx-1            RDxx---1            ADxx---1            ARxx-----1             Rx-------1
Axx-----2              Axxx---2             Axxxx--2            DV-------2              Dx-------2
Rxx-----2              DVx----2             DVxx---2            RVx------2            Rxxxxx--2
AD------0,5           Dxx----2,5           Dxxx---2,5
Vxx-----3              Vxxx---3             xxxx----3            xxxxx----3           xxxxxx---3

ADIM İKİ: Ortağın kayıplarının hesap edilmesi.
İlk bakışta çok zor, hatta imkânsız olduğu düşünülebilir. Ancak ortağın verdiği cevaplardan onun elindeki puanın alt ve üst limitlerini tespit edebiliyorsanız, bu iş çok basittir. Burada bir ön kabül yapmak gerekiyor.
Minimum açış eli (12-14) ODP 7 kayıplıdır.  Örnekler:
EL-1                                  EL-2  
ADxx    ...........................   xxx
Vx        ...........................    Ax
xxx      ............................   xxx
ARxx   ............................  ARDxx
Her iki elde de 7 kayıp var. Bu ön kabülden yola çıkarak aşağıdaki (puan-kayıp) tablosunu oluşturabiliriz.
Puan                         Kayıp el
22+   ...................       3                                                      
20-21 ..................       4                                 
18-19  .................       5           
15- 17 ....................    6                                                                                                           
12-14  ....................    7                      
10-11 ....................     8                          
6 - 9  ......................    9

Eğer tecrübeli bir briççi iseniz, yapılan konuşmalar sonucu ortağınızın size kaç puan vaat ettiğini bulup, kaç el kaybı olduğunu tahmin edebilirsiniz.

ADIM ÜÇ: Toplam kaybın hesaplanması
Kayıpları  belirledikten sonra, her iki eldeki kayıpları toplayıp 24 ten çıkartıyoruz. Çıkan sonuç ortaklığın kazanacağı el sayısını gösterecektir. Yazımıza başlarken verdiğimiz örnekteki elleri bu bilgiler ışığında tekrar inceleyelim 
Cevapçı               kayıp                                      Açıcı                      kayıp
R97542 ..............  2                                             ADT8 .................... 1
6 ........................   1                                             D5      .....................2
82 .......................  2                                             ART65  ................. 1
AT98 .................. . 2                                             R5   .......................1
Toplam: 7                                                           Toplam:  5
(7+5)=12           
24-12=12 çıkan sonuç ortaklığın şilem oynayabileceğini gösteriyor.

“mehmet özyeşilbaş” a teşekkürler.                      
görsel: flickr         

1 yorum:

Mehmet Osman Çağlar dedi ki...

Bilimsel ve briçsel eleştirilerin ışığında karanlıkların aydınlığa evrilmesi dileklerimle...