26 Mayıs 2012 Cumartesi

Sanat Ticari Değil İnsanidir

Georges Bernanos:
Salaklar oturgan olur ama 
yolculuk kitaplarına bayılırlar.
****
YALNIZLIK
yalnızlık bir yağmura benzer
yükselir akşamları denizlerden
uzak ıssız ovalardan eser
ağar gider göklere, her zaman göklerdedir
ve kentin üstüne göklerden düşer
erselik saatlerde yağar yere
yüzlerini sabaha döndürünce sokaklar
umduğunu bulamamış,üzgün,yaslı
ayrılınca birbirinden gövdeler
ve insanlar karşılıklı nefretler içinde
yatarken aynı yatakta yan yana
akar,akar yalnızlık ırmaklarca
R.M.RILKE
****
SANAT TİCARİ DEĞİL  İNSANÎDİR
“Sanat, ekmek peşinde koşarsa alçalır.”

Paul Gauguin’in, “Sanat ya intihâldir ya da devrim”; Albert Camus’nün, “Sanat gerçeğe karşı çıkabilir ama gerçekten kaçamaz,” diye betimlediği konuda; “Sanatın en yüce amacı, insanî formlar göstermektir, olabildiğince duyusal anlamlı ve olabildiğince güzel,” notunu düşer W. Goethe de…
*
Bu uğurda “Ne”yi ve daha çok da “Nasıl”ı düşünen; “Taze bir öz eski biçime uymaz,” diyen sanatçı için Pablo Picasso da, “Her yandan gelen duyguları algılayan bir anten gibidir,” der…
Adnan Binyazar’ın, “Gerçeği yaratıya dönüştürmek” diye betimlediği “Sanat duyguları yoğunlaştırarak yansıtıp insanları etkileme yeteneğidir.”
Yaygın anlatıyla; Michelangelo’ya sormuşlar: “Bu kaya parçasından muhteşem Davut heykelini nasıl yapabildin?” O da demiş ki: “Hayalimde Davut zaten vardı. Mermerin fazlalıklarını aldım, Davut açığa çıktı…”
Sanatın “geneli” özetle bu…
*
W. Goethe’nn ifadesiyle, “Hakiki sanatlı anlatımın didaktik bir amacı olamaz. O, cevap vermez, azarlamaz, yalnızca sonuç olarak görüş ve davranışlar geliştirir ve bu yolla da aydınlatır ve öğretir.”
Ya da Jacques Ranciere’ye göre, sanatın günümüzdeki alternatif çözüm örnekleri, sanatçıyı “yeni yaşam biçimleri inşa etme”ye yönlendirir insan(lık) için…
Ancak bunun böyle olmasının önündeki en önemli etken yine sanatı sanat olmaktan çıkaran meta fetişizmidir…
*
Ali Artun’un deyişiyle, “Kültürün özelleştirilmesiyle birlikte sanata yatırılan para inanılmaz ölçülerde şişmiş ve bu da bir grup müzayede zengini sanatçı yaratmış”ken; kapitalizmin “Sanat dünyası tabii ki paranın döndüğü, değerlendiği bir borsa da sayılabilir.”
Sanatı, borsadaki “tahvil kağıtları”na dönüştüren “Sanatçının ve sanat üretiminin sağlıksız piyasada parasal güce sahip olanların değer ölçütleri ile değerlendirilmesi gibi sorunlar, sanatçıları ve sanat uzmanlarını çoğu zaman istemedikleri konumların içine itiyor,” notunu düşen Beral Marda hiç de haksız değildir…
Oysa kendine özgü bir gücü olduğunu, bugünde yarını görebildiğini söyleyen Kandinsky’nin işaret ettiği sanat bu değildir…
Eğer W. Goethe’nin, “Sanat sınırsızdır,” saptaması doğru ise -ki buna kuşku yok-; o hâlde sanat ticari değil, insanîdir…
“Temel Demirer,  Şirince.net” , Kısaltılmıştır

1 yorum:

gülsen VAROL dedi ki...

(Michelangelo’ya sormuşlar: “Bu kaya parçasından muhteşem Davut heykelini nasıl yapabildin?” O da demiş ki: “Hayalimde Davut zaten vardı. Mermerin fazlalıklarını aldım, Davut açığa çıktı…”
Sanatın “geneli” özetle bu…)

.. herkesin hayâlinde var olan bir "davut" bulunduğuna ve onu bir şekilde ortaya çıkarttığına inanırım ben sevgili Alizafer.. Ama taşları kırarak .. ama kalp kırarak!!

yine güne güzel başlamama sebep oldu satırlar.. Teşekkürlerimi ekledim sonuna.