22 Ocak 2015 Perşembe

İngberman

görsel: flickr
*****
Valse Lente, Op.33 ~ Oskar Merikanto
*****
Belirlediğiniz yolun sonuna ulaşacak kadar sabırlı mısınız?
Posta pullarının gideceği yere varana kadar mektuba yapışıp kalmasından ötürü çok değerli olduğu söylenir.
Posta pulu gibi olun ve başladığınız işi bitirin.
Albert Eistein
*****
ÖFKENİZİ  İÇİNİZE ATMAK ZARARLI MI?   
Kızgın mısınız? Öfkenizi göstermenin, yastık yumruklamanın sizi rahatlattığına mı inanıyorsunuz? Araştırmalar tam da böyle olmadığını söylüyor.

Sağlığınız açısından öfkenizi bastırmamanız gerektiği yönünde nasihatlerle çok karşılaşmışsınızdır. Öfke bastırmanın vücudunuz için zararlı olduğuna, kalp sorunlarına, en azından mide ülserine yol açacağına inanılır. Öfkenin kontrol edilmesi konusunda yapılan araştırmalar ne sunuyor bize?

Ülser konusunu ele alırsak, öfkelendiğinizde ister odanın içinde dört dönün ister bir köşede içten içe kaynayın yine ülseriniz olabilir. Stresin etkileyici bir faktör olduğu düşünülse de, öfkenizi göstermenize ya da bastırmanıza bağlı olduğuna dair net bir veri bulunmuyor. Artık birçok ülsere Helicobacter pylori adlı bir bakterinin ya da uzun dönemli kortizonsuz iltihap ilaç kullanımının yol açtığı biliniyor.

Kalp hastalıkları bakımından ise veriler çok daha karmaşık. 2000 yılında Kuzey Carolina Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada, öfkelenme eğiliminin güçlü olduğunu belirten 13 bin hasta birkaç yıl sonra yeniden inceleniyor. Bu hastaların tansiyonları normal olmakla beraber, sık sık öfkeden gözü karardığını söyleyenlerde, kalp krizi riskinin gelecek yıllarda üç kat arttığı sonucuna varıldı. Fakat Doğu Londra Üniversitesi’nden Mark McDermott ise öfkelerini açığa vuranlarda kalp hastalıklarına daha sık rastlandığını açıklıyordu.

Öfkenizi gösterin
Bu anlaşılır bir durum olabilir; çünkü bazı psikolojik mekanizmaların öfke sergilemek için kullanılmasının sorun yarattığı biliniyor. Öfkelendiğinizde yüzünüz kızarır, çeneniz kilitlenir, kalbiniz de hızla çarpmaya başlayarak kavgaya ya da kaçmaya hazır hale gelir. Fazladan enerjiye ihtiyaç duyabilirsiniz diye vücudunuz yumuşak kaslardan yağ çekerek hazırlık yapar. Bu yağ asitleri kullanılmadığında damar çeperlerine yapışır; böylece kalp hastalıkları için risk haline gelir.
Tansiyonunuzun her fırlayışında, atardamarlarda küçük yara dokuları oluşur ve bunlar da kalp hastalıklarına katkıda bulunabilir. Bu olayların sık tekrarlanması halinde, üstelik kişide kalp ve damar hastalıkları da varsa tehlikeli olabilir. Ani tansiyon yükselmelerinde damar çeperlerindeki yağ birikintisi kopup damardaki kan akışını durdurabilir. Bu şekilde kalbe kan akışı durduğunda kalp krizi, beyne kan akışı durduğunda ise inme tehlikesi söz konusu olur.
Fakat diğer araştırmalarda öfke ile kalp hastalıkları arasında bir bağlantı bulunamadığı gibi, tansiyon hastalarının öfkelerini bastırmasının daha olası olduğuna dair veriye de rastlanmamıştır. Araştırmalarda kalp hastalıkları ve öfke ifadesinin ölçümü için öyle farklı yöntemler kullanılır ki kıyaslama yapması zordur.

Bu soruna açıklık getirmek amacıyla İsrailli araştırmacı Giora Keinan sadece insanların ne kadar sık öfkelendiğini değil öfkenin dozunu da inceledi. Vardığı sonuç şu oldu: En iyisi kendinizi net olarak ifade edecek şekilde çok öfkelenmek, ama bunu sık sık yapmamaktır. Keinan, bu şekilde stresin azaldığı, bağışıklık sisteminin güçlendiği ve daha sağlıklı olunduğu sonucuna vardı.

Önemli olan bir diğer etken de öfkenizi nasıl ifade ettiğiniz. Kanada’da yapılan bir araştırmada, tesadüfi seçilen 785 yetişkin on yıl boyunca takip altında tutuluyor ve şu sonuca varılıyor: Öfkesini yapıcı bir şekilde ve bir şeyin yapılması için ifade eden erkeklerin kalp hastalıkları riski azalıyor. Kadınlarda ise fark görülmüyor. Fakat hem kadınlarda hem de erkeklerde, kendilerini haklı çıkarmak için başkalarını suçlama yolunu tutanlar daha fazla kalp hastalığıyla yüz yüze geliyor.

Sonuç ne?
Araştırmalar net bir sonuç vermese de öfkemizi boşaltmak, biraz rahatlama olanağı sağlayacak ve iyi gelecektir diyebilir miyiz peki?
Bazı terapistler insanlara yumruklaması için yastık uzatır, ama bu her zaman iyi bir yöntem olmayabilir. Aslında bu öfke duygusunu daha da arttırır. Bir araştırmada, denekler, yazdıkları bir makale hakkında “gördüğüm en kötü yazıydı” türünden aşağılayıcı bir şekilde eleştiriye tabi tutulmuş. Sonra bunların yarısına, yumruklayıp öfkelerini boşaltmaları için birer yastık uzatılmış. Bunun işe yaradığını söylemişler. Fakat daha sonra rakiplerinden birini yüksek sese maruz bırakma şansı verildiğinde, diğer gruptakilerden daha yüksek ses kullandıkları görülmüş. Böylece yumruklama işinin onları sakinleştirmek yerine daha saldırgan kıldığı sonucuna varılmış.
Aynı araştırmacılar, denekleri ayrıca duygu hallerini bir saatliğine donduracak bir ilaç verildiği konusunda ikna edilmiş. Bu kişiler daha sonra sinirlendirildiğinde çok daha azı yastık yumruklama yöntemine başvurmuş. Araştırmacılar buradan şu sonuca varmış: Kendimizi daha iyi hissedeceğimiz inancıyla bu tür yöntemlere başvuruyoruz aslında.

O halde bütün bunlardan ne sonuç çıkarabiliriz?
Öfkenizi içinizde tutmanın size pek bir zararı olmaz;
arada bir patlamak da iyi olabilir;
önemli olan öfkelenmek değil, ne şekilde ve hangi sıklıkta öfkelendiğinizdir.

*****
EKİM’DE GELİNCİKLER

Bu sabah böylesi etekleri güneş bulutları bile sunamazdı.
Ne de paltosunun arasından öyle muazzam çiçeklenen
Kırmızı kalbiyle ambulanstaki o kadın –

Bir armağan, bir sevda armağanı
Mutlak istenmemiştir
Bir gök tarafından,

Solgun ve yalazlanarak
Tutuşturur karbonmonoksitlerini, gözlerde
Donuklaşıp durdurulur melon şapkalar altında.

Ah Tanrım, neyim ben
Ki bu geç ağızlar çığlıkla açılır
Bir ayaz ormanda, belemirlerin şafağında.
1962 - Sylvia Plath (1932-1963, ABD) - Çeviren: İsmail Haydar Akso

*****
İNGBERMAN

Chicago ve Northwestern üniversitelerinde matematik hocalığı yapan Monroe INGBERMAN tarafından geliştirilen bu konvansiyon açanın reverse yapmasından sonraki konuşmalarda en uygun kontratı bulmaya yardımcı olmaktadır.

ortak …  siz
1karo… 1pik
2kör
Ortak en az 17 puan ile reverse konuşması yapmış ve aynı zamanda karolarının körlerinden daha uzun olduğunu göstermiştir.
Buraya kadar güzel, 2 kör konuşması forsing bir konuşma mıdır?
Eskilerde hayır cevabı verilirken günümüzde bu konuşma en az bir tur forsing olarak kabul edilmektedir. Sizden iki seviyesinde bir cevap gelseydi bire iki zon forsingi sistemi oynamanıza bakılmaksızın, açanın reverse konuşması zon-forsing olarak kabul edilecekti.
*
Cevapçının bundan sonraki hangi konuşmaları forsingdir?
Bu konuda uygulanan genel bir anlaşma yoktur ve yeni bir ortaklık kurulurken konuşulması gereken önemli hususlardandır. Ingberman konvansiyonu oynayarak hangi konuşmaların forsing olup olmadığını öğrenirsiniz.
Yukarıda verilen konuşmalara siz cevapçı olarak 2 Nt derseniz bu Ingberman konvansiyonu demektir.
Zayıf bir el gösterir ve daha yukarılara çıkmadan uygun bir yerde duralım demek ister. Aynı zamanda açan ortağa 3 trefl demesini ve sizin konuşmanıza pas geçmesini ister.
*
ortak…….siz                            ortak …  siz
xx     …… ADxx                       1karo … 1pik
ADxx  …  Vxx                          2kör …   2Nt
ARxxx … xxx                           3trefl … 3karo
Ax   ……  Txx                           pas
Cevapçı olarak zayıf bir elle ortağın reverse konuşmasına 2 Nt diyerek Ingberman konvansiyonunu uyguluyorsunuz ve ortaktan 3 trefl demesini istiyorsunuz. Gelen 3 trefl cevabına da 3 karo tercih konuşması yaparak ortağa elinizin zayıf olduğunu gösteriyorsunuz. Ortağınız da elini yeniden değerlendirerek bu zayıf konuşmaya devam edebilecek kuvveti elinde görmeyerek pas geçiyor. Cevapçı olarak sizin elinizde ilaveten Dxx karolar olsaydı 2 Nt yerine hemen 3 karo diyerek elinizin zon oynamaya hazır olduğunu belirtecektiniz.

Unutulamamalıdır ki açanın iki seviyesinde bir cevaba reverse yapması zon forsingi olduğu için cevapçının 2 Nt deklaresi Ingberman olmayıp natüreldir, konuşulmamış renk olan karodan en az bir durdurucu gösterir.(1Kör>2Trefl>2 pik>2Nt)
Açan ve reverse konuşması yapan ortağın elinde 19 Hcp varsa, Ingberman yapan cevapçının isteği olan 3 trefl yerine başka bir konuşma yapar (aynen bazı transfer konuşmalarında ki transfer kırma gibi) ve elinin kuvvetini gösterir.

ortak…….siz                            ortak …  siz
x       . ….. RVxx                       1trefl…  1pik
ARxx ….   Txx                          2kör …. 2Nt
RVx ……  Dxx                          3Nt
ARV9x ….xxx

Ortağınız 3 trefl deseydi cevapçı olarak tercihiniz pas olacaktı.
*
Cevapçının kuvvetli eliyle konuşması:

ortak…….siz                            ortak …  siz
x      ……. RT9x                        1karo … 1pik
ADxx ….. RVxx                        2kör …   3kör
ARDxxx ..xx                             4karo … 5trefl
Dx   …….Ax                              6kör  …  pas

Cevapçı olarak siz kötü bir 6 puanınız olsa dört adet köre rağmen 2 Nt diyecektiniz ve gelen 3 trefl konuşmasına 3 kör diyerek oyunu kapatmak isteyecektiniz. Oysa burada verilen 3 kör deklaresi forsing olup açanın 4 karo kontroluna 5 trefl cue-bidle cevaplandırıyorsunuz. Açanın da merakı sizdeki trefl kontrolu olduğu için 6 kör diyor.
*
Ingberman konvansiyonunda cevapçının açanın renklerinden birini tercih etmesi forsingdir. Aynı şekilde cevapçının sıçrayarak kendi rengini konuşması yine forsingdir:
ortak …. Siz
1karo …  1pik
2kör   …  3pik
*
Her konvansiyon natürel konuşmalarda bir konuşmanın yerini alabilir ve sizi natürel konuşmaktan men edebilir. Ingberman oynarken de 2 Nt konvansiyon konuşması olduğu için natürel 2 Nt yerine ne konuşabiliriz?

ortak…….siz                            ortak …  siz
Ax   ……. DVx                          1trefl … 1kör
TX ……..  Rxxx                         2karo … ?
AVTx …   xxx
ARVxx …Txx

Natürel oynasanız 2 Nt diyecektiniz. Ingberman oynarken de 2 Nt deyin. Zon yapacak bir eliniz olmadığını görüyorsunuz ve gelecek 3 trefle pas geçeceksiniz.Nadir olmakla beraber elinizde ikili trefl ile de aynı konuşacaksınız. Cevapçının kendi rengini tekrar etmesinin 'non-forcing' oynadığınızı ve yukardaki elde trefl ikili ve kör beşli ise 2 Kör diyeceğinizi unutmayın.
Ayrıca yukarda ki ele birkaç puan eklerseniz zon yapabileceğinizi düşünerek önce
2 Nt > 3 Trf > konuşmasını 3 Nt ile sonuçlandırabilirsiniz. Eğer konuşulmamış trefl renginde durdurucunuz varsa hemen 3 Nt deklare edebilirsiniz.
ÖZET
A. Açanın bir seviyesindeki cevaba reverse yapması bir tur için forsingdir. Cevapçının iki cevap şıkkı vardır:
a) Zayıf elle kendi rengini 2 seviyesinde tekrar etmek veya 2 Nt (Ingberman) konuşmak
b) Bütün diğer konuşmalar zon forsingidir.
B. Eğer cevapçı 2 Nt demişse açanın 3 Trefl demesi istenir. Açan reverse konuşmasını minimum seviyede yapmış ise 3 trefl der, aksi halde diğer konuşmalar kuvvet gösterir.
C. 3 Trefl konuşmasından sonraki cevapçının deklaresi 'sign-off'  kabul edilir. Açan halen ekstra değerli bir el ile konuşmasına devam edebilir.
D. Cevapçı ortağın reverse konuşmasından sonra, konuşulmamış dördüncü renkte iyi durdurucuları varsa el değerlendirmesi ile 3 Nt diyebilir. Durdurucularına güvenmiyorsa önce 2 Nt sonra 3 Nt diyebilir.
****
AYRINTI İÇİN

Hiç yorum yok: