Ataklar

String Quintet in C Major, No.6, Op.30-Luigi Boccherini 

http://www.youtube.com/watch?v=EvEePDXL1AE

*****
Hiç kimse ilk tanıdığın günkü gibi kalmaz. 
Bu yüzden insanlara tüm benliğinle güvenme,
Çünkü hiç kimse sana tüm benliğiyle görünmez.

Pablo Neruda

*****

“YOLU OLMAYAN ADAM”DAN

II

(kaşlar toz rengi omuzlarını silkti
ve soludu kırağı kristallerini aynaların salonunda:

aynalar ve damlayan sular sonsuzluğun dumanı gibi
inanç üstüne yığılmış inanç misali sefaletin yüklüğünde

çünkü bir krikonun sadece görevine dokunuşu tıpkı
esefin toprağına perilerin topuklarını saplayışı

ve aynalar damlayan sular olur ve sunar ölümü
onların suskun gerçeğine buharlaştırmadan camı

fakat suda yolunu yitirmiş kişi
sevinmez artık hayatın yitirilişine

çünkü bilir ki maskelerini bir çocuk gibi
gizemli olmak için atar sadece düş

ve hakkında başka bir şey bilmediğimiz duvaktır
ve bütün bildiğimizdir duvak aynaların salonunda)

Erik Lindegren (1910-1968, İsveç)

Çeviren: İsmail Haydar Aksoy
*****
KOZA ATAKLAR

Koz kontratlarına ataklarda, renk seçiminden sonra hangi kartın atak edileceği, NT

Kontratındakine çok benzemektedir.

Küçük bir kart atak edilecekse, NT’daki 4.üncü büyük yerine 3 veya 5.inci büyük atak edilir.

Atak edilecek renk 5’li ise; önce 5. en büyük kart atak edilir, sonra bir büyüğü oynanır. Bu durum, atak edilen markadan daha küçük bir markanın elimizde olmadığını gösterir.

Atak edilecek renk 4’lü ise; önce 3. en büyük kart atak edilir, sonra bir küçüğü oynanır. Bu durum, atak edilen markadan daha küçük bir markanın elimizde olduğunu gösterir.

Atak edilecek renk 3’lü ise; önce 3. en büyük kart atak edilir, sonra bir büyüğü oynanır. Bu durum, atak edilen markadan daha küçük bir markanın elimizde olmadığını gösterir.

Atak edilecek renk 2’li ise; önce büyük kart atak edilir, sonra küçüğü oynanır. Bu durum, atak edilen markadan daha küçük bir markanın elimizde olduğunu gösterir.

Onör ataklarında, birbirine değen iki onör, atak etmek için yeterlidir.

A altından atak edilmez.

Hiçbir zaman dekleranın ilk rengi atak edilmez.

Atak Edilecek Rengin Seçimi

Koz kontratlarında löveler, onörlerle veya çakılarak kozlarla alınır.

Ortağın Rengi

Kendi elinizde gördüğünüz çok geçerli bir atak rengi yoksa ortağınızın oyun açtığı veya overcall yaptığı rengi çıkmanız iyi sonuç verecektir.

Hangi renkler ortağın rengine tercih edilebilir?

AK, KQJ gibi onörleri olan ve rakibin olmayan renkleri, ortağın rengine tercih edebilirsiniz. Singleton bir rengi atak etmek de ortağın rengine tercih edilebilir.

Uzunluktan Önce Kuvvet

NT kontratlarındaki gibi uzun renklerin atak edilmesine odaklanmayacağız. Onörlerimizi biran önce sağlayacak ve dekleranın alabileceğimiz kartları kaçmadan önce kayıplarını açığa çıkarmaya çalışacağız.

Koz Atak Etmek

Belki çok duymuşsunuzdur. Bir briç tabiri vardır, ‘’Eğer şüphedeysen koz atak et’’. Aslında doğru olan bunun tam tersidir. Açık bir sebebiniz yoksa koz atak etmeyiniz. Elbette bunun istisnası olan durumlar ve kontratlar vardır:

Dummy’de bir kısa renk olabileceği konuşmalardan tahmin edilebiliyorsa, dekleranın bu renkten kayıplarına çaktırmamak için koz atak ederiz.

Başka bir renkten atak etmek tehlikelidir ve koz atak ederek pasif defans yaparız. Eğer koz haricindeki diğer renklerin atak edilmesi risk taşıyorsa koz atak edebiliriz. Bilhassa, rakip 7 seviyesinde koz kontratına oynuyorsa, 7 oynayan rakibin en sağlam rengi olduğundan, koz atak edip eli rakibe vererek bir löve kaybetmesini beklemek gibi pasif defans gerektiren sebeplerle koz atak etmek faydalı olacaktır.

Konuşmalardan, rakiplerin tek ortak renginin kozları olduğu, yani kozlarının dışında uzun bir renklerinin daha olmadığı anlaşılıyorsa, koz atak edilir. Bu daha çok 4+4 koz tutuşlarında olur (stayman veya 1 minör açıp, ortağın gösterdiği 4' lü majörü tutuş v.b). Böyle durumlarda konuşulmamış rengin atak edilmesi cazip değil ve rakibin gösterdiği yan renkten stoperler de varsa koz atak edilir ve el tutuldukça da koz oynanarak, kup önlenip uzun renk sağlanmağa çalışılır.

Dekleranın 4+4 koz tutuşu olduğu biliniyor ve yer açıldığında yan renklerinin de kapalı olduğu görülüyorsa koz oynanmaz (zaten bu durumda dekleran kozları toplar).

Rakip oyunculardan biri sanzatu teklifini reddedince genellikle koz atak etmek gerekir

Ataktan sonra da, yer açıldığında yerde kısalık varsa, deklerana kup yaptırmamak için koz oynanır.

Dekleran 2.renginde oynuyorsa, yani cevapçısı 2.rengine pass geçmişse koz atak edilir. Bu durumda dekleranın 1. rengi yerde kısa olacağından, 1. rengindeki kayıplarını, yere kup yapmak isteyecektir.

AÇAN CEVAPÇI

1H         1NT

2D         PAS

Yerde kör rengi kısa olduğundan, kupu önlemek için koz (karo) atak edilir.

Rakipler baraj veya feda yaptılarsa, koz atak edilir. Rakipler, oynayıp kazanmanızı engellemek için, dengesiz el ve az puanla batarına baraj yapmışlarsa (tabi ki kontr da yemişlerdir) koz atak edip, çakalarla daha çok el almaları önlenir. Çünkü puanlar ve onörler sizdedir. Rakiplerin tek umudu, iki taraftan da kup yapmaktır. Her fırsatta koz oynayıp, rakiplerin kozları bitirilir ve oyun sanzatuya çevrilmeğe çalışılır.

Kompetisyonla gelinmişse de, kısalık vardır. Koz atak edilir.

Kontra pass geçilirse, koz atak edilir. Negatif kontr cezaya çevrilirse, çakaları önlemek için koz atak edilir. 1 C/D 'ya kontr durumunda, minörler 3' lü olduğu için emirdir.

AÇAN    RAKİP     ORTAK     RAKİP

1C          Dbl            Pass       Pas

Pass

Kontru cezaya çevirdi. Demek ki, uzun treflleri var. Açan oyuncu, trefli 5’li ise pass geçer. Daha kısa ve gösterebileceği başka bir rengi de varsa, mutlaka gösterir. Yoksa RDBL ile (2 pastan sonra s.o.s) ortaktan yardım ister.

Uyandırma pozisyonunda da, pass geçilirse koz atak edilir.

Splinter varsa, kupu önlemek için koz atak edilebilir.

Dekleranın 2 renkli eli varsa (5+5) koz atak edilir. Mesela, michael's cue bide koz atak edilir. Çünkü renklerden birine tutuş yapıldığından, diğerine çakılacak demektir veya; 1NT açışına rakip 2 veya daha fazla seviyede araya girerse, kısalığı olabileceğinden, kupu önlemek için koz atak edilir.

Dengesiz dağılımlı 5 minör kontratlarına, en iyi atak kozdur. Ancak, 5 minör blokatif açışlara çabuk löve almak için, en onörlü kartlardan atak edilir.

Puan çoksa, dengeli dağılım deklerasyonlarına koz atak edip, kozlar bitirilerek oyun sanzatuya çevrilmeğe çalışılır.

Yerin uzun rengine hâkimiyet varsa, koz atak edilir. (pasif atak)

Elde çatal renk varsa ve dekleranın eli de dengeliyse, koz atak edilir.

Atak edecek bir renk yoksa da, koz atak edilir. Ancak, tek koz çıkılmaz. Ortağın onörü yakalatılabilir.

Üste çaktıktan sonra, dekleran elden ve yerden çakamasın diye, kesinlikle koz oynanır. İstisnası: ortağın bir renge çakma ihtimali varsa çaktırılır. Koz çekip, kozu bitirilmez.

Rakibin koz tutuşu (8 kozu) yoksa koz atak edilmez. Çünkü koz atak etmenin mantığı, kozun kısa olduğu taraftan kup yaptırmamaktır. En kısa rengi zaten koz ise, başka kısa rengi olmadığından kup yapamaz.

Bir renge çakarken de, aynı şekilde sayısı ile çakarak sinyal verilir. Ortağınız, sizde koz kalıp kalmadığını bilmelidir.

Atak Edilecek Kartın Seçimi

Ortağın Rengi

Ortağın rengini atak ederken, başka bir rengi nasıl atak ediyorsanız o şekilde atak edeceksiniz.

Doubletondan büyük olanı, iki veya daha fazla birbirine değen onörden büyük

Olanı atak ediyoruz.

92, Q5, QJ5, JT3, KQ3, A95

Küçük Kart

3 veya 4 karttan 3.üncü büyük olanı atak edeceksiniz.

Q52, K952, 963

Eğer deklerasyon sırasında tutuş göstermişseniz, 3–4 küçük karttan büyükçe bir kart çıkarak onörsüz olduğunu belli edebilirsiniz.

963, 9752

Diğer Renklerden Ataklar

Yukarıda belirtildiği gibi, onör kart atak edecek bir eliniz olmadığında;

3–4 karttan 3.üncü büyüğü,

5 veya daha fazla kartı olan renkten 5.inci büyüğü,

Atak ediyoruz.

Koz kontratlarında, ortaktan herhangi bir deklare gelmemişse doubleton’dan atak yapılmamalıdır. Eğer yapılmışsa doubletondan büyüğü atak edilir. Bu durumda atak edende 1.ci veya 2.ci tur koz kontrolü var demektir. Ortak bunu hissetmişse 1. atağı almayacaktır (tabii ki elinde As varsa) ve daha sonra A’yı oynayıp renge devam ederek, 3.cü karta ortağına çaktıracaktır.

AK… dan A çıkılır. Ancak AK sek ise K çıkılır.

A çıkışına yer 3 boş ise gel-gelme oynanır. Bunun dışında preferansiyel (renk tercihi) apel veya sayı verilir.

K çıkıp sonra başka renge dönmek singleton gösterir.

Dekleran kozları çekerken, (verilecek marka önem taşımıyorsa) preferansiyel apel verilir. Büyük markalı koz büyük renge, küçük markalı koz küçük renge ilgi gösterir.

Deklerasyon, rakiplerin anlaştıkları koz rengi dışında, sağlam uzun bir renklerinin daha olduğunu söylüyorsa veya tahmin ediyorsak, saldırgan atak edip ne alabiliyorsak almaya çalışmalıyız. Çünkü dekleran uzun rengini sağlayıp kayıplarını kaçacaktır.

Dekleranın dengesiz dağılımı biliniyorsa da, ne alınabiliyorsa alınır. Böyle durumlarda, pasif atak edilmez. Onörlü renklerden, saldırgan atak edilir. K altından, hatta KJ altından küçük veya çatal renkten bile atak edilebilir.

Gambling deklarasyonlara, en onörlü kartlar atak edilir. Koz atak edilmez. Çünkü rakiplerde koz zaten çok uzundur ve dengesiz dağılımı vardır. En onörlü kartlar atak edilir.

Şilem deklerasyonlarına, genellikle saldırgan atak edilir.

Dekleranın dengeli dağılımlı ellerine pasif atak edilir.

Dekleranın, koz rengi dışında sağlam uzun bir renginin daha olmadığı konuşmalardan anlaşılıyorsa, yani sağlam bir rengine kayıplarını kaçma imkânı yoksa eldeki alıcı kartlar çekilmeyip, bu kartlarla dekleranın oynayacağı onörler ezilerek, daha çok löve kazanılır.

Sekansın büyüğü, dekleranın sağlayamayacağı veya garanti alacağı onörsüz uzun rengin 3 üncü veya 5 incisi. Ortağın rengi, konuşulmamış renk (hiçbir şey bilmiyorsan, konuşulmamış rengi çık derler). Dekleranın zayıf olduğu ve kaçmağa çalışacağı renk, 3 boş, koz şilem kontratlarına kontrol gösterilmemiş renk gibi, löve üretmeyi değil, löve kaybetmemeyi, dekleranın bir rengini sağlatmamayı amaçlayan ataklardır.

Hiçbir şey belli edilmez. Dekleran, hangi tarafa empas yapacağını bilemez.

Puanlar sağda ise, kucağa atak edilmez. Pasif atak edip, aralıklı renkleri dekleranın oynaması beklenir.

Elde koz uzunsa, uzun renk atak edilir.

Kozlar 4' lü ve onörlü (hâkimiyet varsa), yani eldeki kozlar alıcıysa (A 9 x x, A D x x, R V x x, DV 10 x, D 10 x x v.b) singleton atak edilmez. Çakmağa çalışılmaz. Aksine, deklerana elden çaktırmağa çalışılır. Çünkü sizin kısalmanız, dekleranın işine gelir. Alıcı ve hakim kozlar var. Uzun rengi atak ederek, dekleranı çaktırıp kısaltmağa çalışılır. Bunu yaparken, sizin uzun renginiz yerde bittiğinde yerde koz varsa, dekleran da yerden çakabileceğinden, ancak o zaman koz çekilerek yerde bitirilip, tekrar uzun renk oynanır ve deklerana elden çaktırılır. Hedef, yerin kozları bittiğinde, çaktırmak için elin sizde olmasıdır. Yerde koz bitmiyorsa, kozun A’sı sizdeyken el alınmaz. Mesela yerde 2 koz kalmışsa, bir boşlayıp 2.de A ile alıp, yerde koz bittiğinde el sizde ve artık sizin uzun renginize dekleran da elden çakmak zorunda olduğundan, kısalarak koz kontrolünü kaybeder. (veya dekleran koz kontrolünü kaybetmemek için, bir kayıp kaçar) Özet olarak, kozlar uzun ve uzun bir renk varken, uzun renk atak edilir ve yerde o renk biterse, dekleranın yerinin kozlarının bitirilmesine, koz hakimiyeti sizde kalmak üzere yardımcı olunup, kozlar bitince tekrar elden çaktırmak üzere, uzun renk oynanır.

Şileme gitmekten, bir renkten kontrolleri olmadığı için mi vazgeçtiler? Veya bir ortaklığın minör tutuşu varken, ilk tercihleri 3NT’dir. Eğer 3NT oynamayıp 4 veya 5 seviyesinde minör oynuyorlarsa, bir renkten zafiyetleri var demektir. O renk, konuşulmayan renk olabilir. A x x x varsa, A çıkılır. Ortakta, R olma ihtimali yüksektir.

Koz kontratlarında, ortak konuşulmamış bir rengi atak etmezse, büyük bir ihtimalle A ondadır.

Rakipler bütün renkleri konuşmuşlarsa, yerin söylediği 2.renk atak edilir. Çünkü o renk, konuşulan renklerin en zayıfıdır.

Ortak, rakiplerin konuştuğu bir renge negatif kontr atmışsa, o rengin ortakta kısa olma ihtimali yüksek olduğundan, çaka için atak edilebilir.

Ortak, rakiplerin konuştuğu majör bir renge negatif kontr atmışsa, diğer majörün ortakta olma ihtimali çok yüksek olduğundan, atak edilebilir.

Singleton atağı, genellikle en tesirli olabilecek ataktır. Alıcı koz zaten kozları toplamak için kullanıldığından, elde bir miktar alıcı olmayan koz hakimiyeti varken (A x veya R x x veya x x x x gibi) singleton rakiplerin rengi değil ve elde de puan yoksa demek ki ortakta puan vardır. Singleton atak edip, ortağın alıp dönmesi ile çaka ümit edilir.

Sizin kısanız, genellikle dekleranın uzun rengidir. Eğer koza hakimiyetiniz varsa, dekleran kozlarını toplayıp, sizin kısa kendi uzun rengini sağlayamaz.

A veya D ya da V singleton ise atak edilebilir.

K singleton ise atak edilmez.

O NEDENLE:

a) Koza hakimiyet yokken:

Singleton rakiplerin rengi ve konuşulmamış 2 renkte çok puan varsa, çok tehlikelidir. Singleton çıkıldığında dekleran alır ve kozları toplayıp, sizin singletona kendi uzun rengini sağlayıp kayıplarını kaçar. Burada önemli olan, hamle kaybıdır

b) Singleton dekleranın yan rengi (2.rengi) ise, singleton açılmak felakettir. Çünkü ortağın onörü yakalatılır. Ayrıca, rengin tek olduğu anlaşıldığından, rengin dağılımı da belli olur. Dekleran bütün empasları ortağa atar.

Singleton bir renk varken, koz da singleton ise, singleton açılmak saçmalıktır. Ancak, ortağın rengi ise çıkılır. Ortakta da A varsa, alıp döner ve çakılır. Ancak, çok zayıf ihtimaldir.

Koz uzunsa, uzun renkten çıkılır. Singleton çıkılmaz.

Kozlar 4' lü ve onörlü hakimiyet varsa, yani eldeki kozlar alıcıysa, (ADxx, A9xx, RVxx, DV10x, D10x x v.b) singleton atak edip, çakmağa çalışılmaz, aksine, deklerana elden çaktırmağa çalışılır. Çünkü sizin kısalmanız, dekleranın işine gelir. Hem alıcı ve hâkim kozlar var. Uzun rengi atak ederek, dekleranı çaktırıp kısaltmağa çalışılır.

Bazen de ortağın kısalığı bulunup atak edilir.

AÇAN      CEVAPÇI

1D                   1H

2D                   3D

3H                   4H

Defanstayken elinizde 4 adet karo varsa, ortağınızda karo kısadır. Karo atak edilir. Elde A x x x varsa, A çekip devam edilir.

“Ergun Cuhadar”