Stayman

Niccoló Paganini: "Violin Sonata No 6"

http://www.youtube.com/watch?v=5BQY6A3rLRY

*****

Dünya yaşamak için tehlikeli bir yer.

Kötülük yapanlar yüzünden değil,

durup seyreden

ve onlara

ses çıkarmayanlar yüzünden..

Albert Einstein

*****

Ne garip!

Kazanmak insanlara yetmiyor.

Diğerlerinin kaybettiğini de görmek istiyorlar.
Gore Vidal

*****

MASKELER

Düşman bir dille konuşan ender bir halkın arasında
Kendilerini bulan ruhun garip efsaneleri değil midir
Eski maskelerin bu hikâyeleri,
Yıldız genişliği hektarlarca önceki miktarda
Bütün geriye kalanlardan unutamadığı bir ruh
Ki orada sınırsız bulutların ortasında dönenir rotasında,
Ya da ağabeyleriyle birlikte şakıyan
Camelot’un peltek dilli eski türkü yapıcıları mı?

*

Yaşlı şarkıcılar yarısını unutmuş ezgilerinin,
Renk körü yaşlı ressamlar geri gelirler bir kere daha,
Yaşlı şairler hünersizce rüzgâr yürekli abidelerde,
Yaşlı büyücüler yoksunlar keramet bilgilerinden:

*

Gözlerindeki tuhaf hüzünle dünyanın sönük anlatısı üstüne
Sessizlikte kafa yoranlar bunlar mıdır?

Ezra Pound (1885-1972, ABD) - Çeviren: İsmail Haydar Aksoy

*****

STAYMAN

STAYMAN anlaşmasının temel felsefesi majör fiti bulmaktır.

1NT açılışı üzerine, cevapçının 2 TREFL deklere si STAYMAN dır ve TREFL ile ilgisi yoktur, açıcıya ‘’Ortak elinde 4 kartlı majör renk var mı ?’’ sorusunu yöneltmektedir. (MAJÖR STAYMANI)

Bu konvansiyonun kullanılabilmesi için cevapçının elindeki majör renklerden en az birinin 4 kartlı ve minimum 8 OD puanının olması gerekir. Cevaplar sistemlere göre biraz farklılıklar gösterir.

5 li Majör cevapları          Süper 5 li Majör                  Standart 5 li Majör    

2 Karo: 4 kartlı Maj. yok   2 Karo: 4 Kartlı MaJ. yok   2 Karo: 4 Kartlı Majör yok

2 Kör: Körler 4 kart           2 kör: Körler 4 kart             2 Kör: Kör 4 lü,Pikte olabilir

2 Pik: Pikler 4 kart             2 Pik: Pikler 4 kart              2 Pik: Pikler 4 kart

2 NT: Majörler (4-4), 15 OP         2NT Majörler (4-4)    ---------------------------------

3 Trefl: Majörler(4-4), 16 OP   --------------------------        ----------------------------------

3 Karo: Majörler (4-4), 17 OP  --------------------------        --------------------------------

Günümüz Briçinde eski beşli majör cevaplarını kullananların sayısı yok denebilecek şekilde azalmıştır. Süper beşli ve standart Briç cevapları ise yaygın olarak kullanılmaktadır. STAYMAN konvansiyonunun geliştirilmiş türlerini kullananlar standart beşli majör cevaplarını kullanmayı tercih etmektedirler.

2/1 Oyun Forsingi (Two Over One-Game Forsing) sisteminde BİRLEŞİK STAYMAN kullanılacaktır.(Genişletilmiş Stayman). Cevapçının bu konvansiyonu kullanırken elinde 4 kartlı majör renk olmasına gerek olmadığı gibi puanı da 8 den az olabilir, hatta puanı hiç olmayabilir. Konvansiyonun puansız olarak kullanılması (ÇÖPLÜK STAYMAN), 4 kartlı Majör renk olmadan kullanılması (YALANCI STAYMAN) isimlerini alır. Sistemde Majör staymanı, Çöplük Staymanı ve Yalancı Stayman birleştirilerek, tek bir konvansiyon olarak kullanılacaktır

Açıcının BİRLEŞİK STAYMAN anlaşmasında, 2 TREFL sorusuna vereceği cevaplar aynen Standart Beşli Majör cevapları gibi 3 türlüdür. Açıcı başka bir cevap VEREMEZ.

Cevaplar;

2 Karo: 4 kartlı majör rengim yok.

2 Kör:  Kör rengi 4 kartlı, Piklerde 4 kartlı olabilir. Henüz belli değil.

2 Pik: Pik rengi 4 kartlı, Körler dört kartlı olamaz. 

ÇÖPLÜK (GARBAGE) STAYMAN

Cevapçının elinde (0-6) OP vardır (Kötü 7 de olabilir), elinin dağılımı  (4-4-5-0), (4-4-4-1) şeklindedir. Bu dağılımlarda TREFL rengi tek veya hiç yoktur (Çaka). Bazen (4-3-5-1) veya (3-4-5-1) dağılımlı eller 3 kartlı majörün onörlü olması halinde kabul edilebilir.

Örnek: Cevapçının eli aşağıdaki gibidir.

Pik:    Txxx

Kör:   Vxxx

Karo: Vxxxx

Trefl: ---  

Yukarıdaki örnekte cevapçının elinde 4 kartlı Pik, 4 kartlı Kör ve 5 kartlı Karo var, puanı ise sadece (2). Puan (0) dahi olabilir. Böyle bir el ile açıcının 1 NT oynaması oldukça risklidir. Cevapçı NT oyunundan kaçmak için 2 TREFL deklere si ile STAYMAN yapar. Açıcının sadece üç cevaptan birini deklere etme seçeneği vardır (2 Karo-2 Kör-2 Pik). Açıcı ne deklere ederse etsin, cevapçı pas geçecektir, çünkü fit bulunmuştur. Böylece batacağı kesin gibi görünen      1 NT oyunundan kaçma fırsatı elde edilmekte ve başarı şansı arttırılmaktadır.

Öte yandan cevapçı 2 TREFL deklere si ile elindeki puanlar hakkında rakiplere bilgi vermemiş olduğundan, solundaki rakibi psikolojik baskı altına alarak onun yarışmaya katılmasını da engellemeğe  çalışmaktadır. Eğer STAYMAN yapmayıp pas geçerse, rakipler onun puansız olduğunu hemen anlayacaklar ve ona göre tavır alacaklardır.

YALANCI STAYMAN

Cevapçının elinde dengeli bir dağılım ve (8-9) OP vardır (İyi 7 OP olabilir).

Açıcıya karşı bir davet konuşması yapmak istemektedir. Bunun için elinde 4 kartlı majör renk olmadan      2 TREFL deklere si ile STAYMAN yapar. Açıcı üç cevaptan birini (2 Karo-2 Kör-2 Pik) vermek zorundadır. Açıcı ne cevap verirse versin cevapçı rebidinde (ikinci konuşmasında) 2NT deklere si vererek elini anlatır. Bu cevap üzerine açıcı minimum ise (15 veya kötü 16) OP Pas der. Açıcının eli maksimum ise (iyi 16 veya 17) OP, 3 NT deklere si verir.

Cevapçı burada, elinde 4 kartlı majör renk olmadan STAYMAN yaptığından, konvansiyon ‘’Yalancı STAYMAN’’ adını alır.

BİRLEŞİK STAYMAN İÇİN GENEL ŞARTLAR

a-) TREFL kısa olmak şartı ile sıfır puanla dahi STAYMAN yapılır.

b-) 4 kartlı majör olmadan (7-9) OP ile STAYMAN yapılır.

c-) STAYMANCININ yalnızca bir majörü 4 kartlı olabileceği gibi her iki majörde 4 kartlı olabilir.

d-) Majörler (5-4) olabilir.

e-) 4 kart majör yanında 4 veya 5 kart minör olabilir.

f-) Majör STAYMANI için 8+ OP gerekir, ancak majörler (5-4) ise 6 OP yeterlidir.

stayman yapan cevapçının açıcının rebidlerine göre 2. tur konuşmaları

Açıcı 2 karo Rebid etmişse, Cevapçının Rebidleri: (Açıcıda 4 kartlı majör yok)

PASS------------------------(0-6) OP. Trefl kısa (4-4-4-1) veya (4-4-5-0) dağılım.

2 KÖR-----------------------(6-9) OP. 5 kart Kör, 4 kart Pik var. Bu cevap üzerine açıcıda 3 adet kör varsa fit bulunmuştur. (Not: Smolen  kullananlar, bu cevabı ters olarak uyguluyorlar) .

2 PİK--------------------------(6-9) OP. 5 kart Pik, 4 kart Kör var.(Smolende Tersi)

2 NT---------------------------(7-9) OP. (açıcıyı 3 NT oynamaya davet ediyor).

3 MİNÖR(3Trefl/3Karo)--(10+) OP. Okunan renk 5+ kartlı ve kaliteli.(dengesiz el)

3 KÖR-------------------------(10+) OP. 5 kart Kör, 4 kart pik var.(Smolende Ters)

3 PİK--------------------------(10+) OP. 5 kart Pik, 4 kart Kör var.(Smolende Ters)

3 NT----------------------------(10-14) OP. Kötü 15 olabilir. (Karar/SIGN-OFF)

4 TREFL----------------------GERBER As sorgusu, iyi 15 ile başlar.

4 NT----------------------------16 OP. (Kantitatif-Niceliksel). Açıcı minimum ise ‘’PASS’’ geçer. Maksimum ise 6 NT rebid eder.

Açıcı 2 Kör Rebid etmişse, Cevapçının Rebidleri: (Açıcıda 4 kartlı Kör var, Pikte olabilir)

PASS---------------------------(0-6) OP. Fit var. Trefl kısa, (4-4-4-1), (4-4-5-0) dağılım.

2 PİK----------------------------(7-9) OP. Fit yok. 4 kart Pik var. Açıcıda fit varsa gösterir

2 NT-----------------------------(7-9) OP. Fit yok. (3 NT oyununa davet)

3 MİNÖR(3Trefl/3Karo)----(10+) OP. Okunan renk 5+ kart ve kaliteli.(Dengesiz el)

3 KÖR---------------------------(7-9) OP. Fit var. Dengeli dağılım.

3 PİK----------------------------(8+) OP. Fit ve kısalık var (tekli/çaka) Dengesiz dağılım.

3 NT----------------------------(10-14) OP. Dengeli dağılım. (sign-OFF)

4 TREFL-----------------------GERBER

4 KÖR-------------------------(KARAR/SIGN-OFF). Konuşmalar kapanmıştır.

4 NT----------------------------KANTİTATİF

Açıcı 2 Pik Rebid etmiş ise, Cevapçının  Rebidleri: (Açıcıda 4 kart Pik var, Kör olamaz)

PASS------------------------------0-6) OP. Fit var. Trefl kısa.

2 NT-------------------------------(7-9) OP. Davet

3 MİNÖR(3Trefl/3Karo)------(10+) OP. Okunan renk 5+ kart ve kaliteli.(dengesiz el)

3 KÖR-----------------------------(8+) OP. (Ters Majör) Piklere fit ve bir renkte kısalık

3 PİK------------------------------(7-9) OP. Fit var. Dengeli dağılım.

3 NT-------------------------------(10-14) OP. Fit yok. Dengeli dağılım.

4 TREFL--------------------------GERBER

4 PİK------------------------------KARAR.

4 NT-------------------------------KANTİTATİF

Cevapçı açıcının majörüne fit ve kısalık göstermiş ise konuşmaların devamı:

Açıcı, cevapçının 2 TREFL STAYMAN sorgusuna 4 kartlı majör renk gösterirse (2Kör/2Pik). Cevapçının 3 seviyesinde diğer majörü okuması fit ve bilinmeyen bir renkte kısalık (tekli veya çaka) gösterir. Bu cevap üzerine açıcı Şlem ile ilgilenmiyorsa kendi rengini 4 seviyesinde deklere ederek konuşmaları kapatır.

Açıcı Şlem ile ilgileniyorsa sıradaki konuşmayı yaparak, cevapçıdan kısa rengini göstermesini ister. Cevapçının 4 seviyesinde göstereceği renk kısadır. Açıcı gösterilen kısalığı beğenmezse kendi rengini 4 seviyesinde deklere ederek konuşmaları kapatır. Gösterilen kısalığı beğenirse 4 NT ile as sorgulayabilir veya başka bir konuşma ile şlem ilgisini devam ettirebilir.

Örnek;

Açıcı                                     Cevapçı

1 NT (15-17)                            2 TREFL (4 kartlı majör var mı)

2 KÖR (4 kart kör var)          3 PİK (Körlere destek, 8+ OP ve renklerden biri kısa).

3 NT (Hangisi kısa)               4 TREFL/+ KARO okunan renk tek veya çaka

                                                 4 KÖR (Pik kısa)

Cevapçının pik rengi kısa ise 4 Pik diyemez, çünkü 4 kör Zon seviyesini aşmış olur. Bu nedenle pik kısalığını 4 Kör diyerek gösterir.

Açıcı, cevapçının majör sorgusuna 4 kartlı pik göstermiş ise, cevapçının 3 kör deklere si (3 seviyesinde ters majör) pik tutuşu ve renklerden birinde kısalık gösterir. Açıcının sıradaki konuşmayı yapması kısalık sorgusu, kendi rengini 4 seviyesinde okuması SIGN-OFF tur. Burada çakanın gösterilebilme olanağı da vardır. Örnek;

Açıcı                                         Cevapçı

1 NT(15-17) dengeli                 2 TREFL (STAYMAN)

2 PİK (4 Kart Pik var)               3 KÖR (Pik tutuşu ve Kısalık)

3 Pik (Kısalığını tanımla)         3 NT ( Çaka var)

                                                    4 (Trefl/Karo/Kör) okunan renk tek

4 TREFL (çaka hangisi)           4 KARO/4 KÖR (okunan renk çaka)

                                                    4 PİK (Trefl çaka)

Açıcının kısalığın nerde sorusuna, cevapçının çakası varsa 3 NT, çakası yoksa ve kısalıktan amacı tekli kart bildirimi ise 4 seviyesinde bir renk okur. Okunan renk singleton dur. Açıcı aldığı cevaba göre Şlem ilgisi varsa konuşmaları devam ettir, Şlem ilgisi yoksa kendi rengini 4 seviyesinde okuyarak konuşmaları kapatır

     

Cevapçının 3 NT (çaka var) cevabı açıcının ilgisini çekerse, 4 Trefl deklere si ile hangi rengin çaka olduğunu sorar. Cevapçı 4 karo veya 4 kör diyerek çaka rengini gösterir. Trefl renginin çaka olduğunu ise 4 pik diyerek gösterir. Cevapçı aldığı cevaba göre şlem ilgisini devam ettiriyorsa konuşmalara devam eder. Çaka rengi beğenmezse SIGN-OFF yapar.

Cevapçının (5-4) Majör gösterimi;

Açıcı, cevapçının (2 Trefl) Stayman sorgusuna (2 Karo) diyerek 4 kartlı majörüm yok dediğinde. Cevapçıda (5-4) majör varsa, cevapçı 5 kartlı rengini gösterir. Diğer majör 4 kartlıdır. Cevapçının gösterdiği 5 kartlı renk açıcıda 3 kartlı ise fit bulunmuştur. Fit yoksa açıcının rebidi (2NT/3NT) olur.

Cevapçı (5-4) majörlerini gösterirken (6-9) OP ile iki seviyesinde, 10+ OP ile üç seviyesinde konuşur.

Cevapçı (6-9) OP gösterdiğinde açıcıda fit varsa ve puanı minimum ise pas geçer, fit var ve puan maksimum ise, cevapçının gösterdiği rengi üç seviyesine yükseltir. Fit yoksa açıcı elinin durumuna göre 2 NT veya 3 NT rebid eder.(sign-Off)

Cevapçı 10+ OP göstermişse bu zon forsingidir. Açıcıda fit varsa, cevapçının rengini 4

seviyesine yükseltir. Yoksa 3 NT rebid eder.(sign-Off)      

SMOLEN ( Cevapçının 5-4 ve 6-4 majörlerini ters olarak göstermesi)

Smolen Konvansiyonu California’lı Mike Smolen tarafından bulunmuştur. Açıcının Stayman (2Trefl) sorgusuna 2 Karo cevabı vererek 4 kartlı majörüm yok demesinden sonra cevapçıda (5-4), (6-4) gibi farklı uzunlukta iki majörün bulunması durumunda yürürlüğe girer.

Bu anlaşma Stayman ve Jacoby Transfer konvansiyonlarının birleştirilmiş bir şeklidir. Cevapçı burada Majör araştırmacısı rolünün ötesinde, ısrarcı bir tavır takınmakta ve açıcıyı majör oyunu oynamaya zorlamaktadır. Bu zorlama nedeniyle cevapçıda Transfer ve Stayman ellerine göre daha kaliteli bir el olması beklenir.

Briç oyununda kuvvetli elin deklaran olması temel düşüncedir. Cevapçı açıcıyı Deklaran yapma düşüncesiyle 4 kartlı majör rengini okuyarak, açıcıyı diğer majöre transfer eder. Buradaki amaç, eğer fit bulunursa oyunu açıcıya oynatmaktır. Böylece açıcının elinin yere açılarak rakipler tarafından görülmesi engellenmektedir.

Örnek 1

Açıcı                                              Cevapçı

1 NT (15-17)-----------------------------2 TREFL (STAYMAN)

2 KARO (4 kart Maj. Yok)-----------3 PİK (5 kart kör, 4 kart pik ve 10+ OP var.)

3 NT (3 kart kör yok, fit yok)-------4 Karo (körler 5 değil 6 kart, transferi al)

4 KÖR

Örnek 2

1 NT----------------------------------------2 TREFL

2 KARO-----------------------------------3 KÖR (5 kart pik, 4 kart kör ve 10+ OP)

3 NT (fit yok)----------------------------4 KÖR (pikler 6 kart-Transfer)

4 PİK

Örnek 3

1NT-----------------------------------------2 TREFL

2 KARO-----------------------------------2 KÖR (5 kart pik, 4 kart kör, 6-9 OP)

2 PİK (pikler 3 kart, fit var, minimum)

3 PİK (fit var, Maksimum)

FORSİNG SMOLEN (5-4 ve 6-4 majörlerin gösterimi için Tavsiye edilir)

Açıcının (6-9) puanla Smolen yapması bazı sorunlar doğurmaktadır. Örneğin cevapçıda 5 kart Kör ve 4 Kart Pik varken, 2 Pik diyerek Körlere Transfer istemesi durumunda açıcıda 3 kart kör bulunması halinde açıcıyı riskli bir durum olan 3 Kör demeğe zorlayacaktır..  Bu riski ortadan kaldırmak için davet puanları ile 2 seviyesinde Smolen yapılmamaktadır.

Cevapçı çok zayıfsa (5-4) dağılımı hiç göstermez, direkt 5 kartlı renge transfer yapar.

Cevapçıda (6-9) Puan varsa Smolen yapılmaz. 2 seviyesinde okunan  renk 5 kartlıdır.

Smolen konvansiyonun (10+) OP ile 3 seviyesinde kullanılması (Zon/Şlem Forsingi) oyun zorlamasıdır. Bu nedenle Forsing Smolen (Zorlayıcı Smolen) adını alır.

Zorlayıcı Smolen’in en yaygın kullanılış şeklinde, Staymana 2 Karo cevabı geldikten sonra cevapçı (10+) OP ile 4 kartlı majör rengini diğer majöre transfer amaçlı olarak 3 seviyesinde okur. Bu durumda cevapçıda oyunu garanti edebilecek kapasitede oyun gücü ve 5+ uzunlukta kaliteli majör renk vardır.

Transfer edilen majör açıcıda 2 kartlı ise, açıcının rebidi 3 NT olur. Transfer rengi cevapçıda sadece 5 kartlı ise cevapçı pas geçer. Şayet cevapçıda transfer edilen majör 6 kartlı ise, cevapçı transfere devam eder ve majörün bir altındaki rengi konuşarak açıcıyı transferi kabul etmeğe zorlar.

Açıcı                   Cevapçı

1 NT-----------------2 TREFL (Stayman)

2 KARO------------3 KÖR (10+ OP. 5 kart Pik, 4 kart Kör)

                            3 PİK (10+ OP. 5 Kart Kör,4 Kart Pik)

3 KÖR/PİK (fit var)

3 NT (fit yok)

Açıcı 3 NT diyerek transferi red ederse, transfer rengi açıcıda iki kartlıdır. Transfer rengi cevapçıda 5 kartlı ise cevapçı PASS geçer.

Transferin reddi durumunda, transfer rengi cevapçıda 6 kartlı ise transfere devam eder.

                              4 KARO ( Körler 6 kart)

4 KÖR

                              4 KÖR (Pikler 6 kart)

4 PİK

RAKİPLERİN STAYMAN’A MÜDAHALESİ

Oyunun 1 NT ile açılması üzerine, cevapçının 2 TREFL Stayman sorgusuna rakipler DBL (Kontr) ile müdahale ederse, (bu durum genellikle atak gösterir).

Açıcı;

- Normal Stayman cevaplarını verir.

- 4 Kartlı  majörü yoksa ve Trefl 4+ Kartlı ise Pas geçer.

-Trefliler 5+ kartlı veya iyi 4+ kartlı ise RDBL (Sürkontr) atar.

Açıcının bu konuşmaları üzerine, Cevapçı;

- Açıcı normal Stayman cevapları verdiyse, kendiside normal konuşmalarına devam eder.

- Açıcı pas geçmişse, açıcıda 4+ kart Trefl vardır, fit varsa konturlu oynamak için Pas geçer veya ceza amaçlı RDBL atar. Fit yoksa normal konuşmalarını yapar. Normal konuşma yapamıyorsa, kaçma kurtulma dekleresi olarak 2 KARO rebid eder.

- Açıcı RDBL demişse, açıcıda iyi Trefliler vardır fit varsa pas geçer. Fit yoksa normal konuşmalarını yapar. Normal konuşma yapamıyorsa, kaçma kurtulma deklere i olarak            2 KARO rebid eder.

2 TREFL STAYMAN sorgusu üzerine rakipler RENK ile araya girerse;

- Açıcı mümkünse 4 Kartlı Majörünü gösterir.

- Rakibin rengi kendisinde 4 kartlı ise, açıcı DBL atar.

- 4 Kartlı Majörü yoksa ve rakibe de DBL atamıyorsa PAS geçerek cevapçının tavrını izler.

Açıcının bu konuşmalarına göre cevapçı;

- Açıcı 4 Kartlı Majör gösterirse, Cevapçı normal konuşmalarını yapar.

- Açıcı DBL demişse, rakibin rengi açıcıda 4 kartlıdır. Cevapçı rakibi batırabileceklerinden emin olursa Pas geçer, emin değilse normal konuşmalarını yapar.

- Açıcı Pas geçmiş ise, rakibin rengi Cevapçıda 4 Kartlı ise DBL atar, değilse normal konuşmalarını yapar.

“Mehmet Özyeşilbaş” a teşekkürler