16 Ocak 2019 Çarşamba

Beşinci Kat


Beethoven Bagatelle op.33 #2
***
Yanımda olacaksa bir kadın olsun... 
Tutacaksa bir kadın tutsun elimi... 
Düşmem...
Bekir Coşkun
Kadınların koruma ve yaşatma güdüsü ne kadar güçlü...
Avuçlarında şefkat ve sevginin inanılmaz tılsımı var...
Bir gün yaşamın ipi boynunuza dolandığında, kurtulmak için çırpındığınızda ama kurtulamadığınızda...
Var mı sizin için bir kadın eli? "

https://www.hurriyet.com.tr/hayrettin-in-ati-11911449
Bekir Coşkun
***
KADIN
Birleşmiş Milletler tarafından yapılan bir araştırmaya göre;
1. Dünyadaki işlerin %66’sı kadınlar tarafından görülüyor.
2. Buna karşın kadınlar dünyadaki toplam gelirin ancak %10’una sahipler.
3. Dünya’daki mal varlığının ise % 1’ine sahipler.
4. Başka bir deyişle dünyadaki işlerin % 34’ü erkekler tarafından görülüyor ama erkekler dünyadaki toplam gelirin % 90’ına ve toplam mal varlığının % 99’una sahipler.
***
ESKİ EV
İlk günden hatırlarım etrafını saçağın,
Bir asma kuşatırdı körpe filizleriyle.
Kokularla cezbedip küçük, çapkın kuşları,
Buğulu taneleri uzardı pencereye.
O baldan salkımları bize yaklaştırırdı
Uzatarak annemiz bembeyaz ellerini,
Biz, onun çocukları geri verirdik tekrar
Kuşlara üzümleri, emilmiş dallarını.
Seneler aktı gitti, artık ne kuş, ne anne
Biçare yaşlı asma sarardı ve çürüdü.
Kapıyı, duvarları vahşi otlar bürüdü,
Ve ben, ben ağlıyorum, o günlerin peşinde.
Alphonso de Lamartine
***
BEŞİNCİ KATTAYIZ
Bu gün dünyadaki briçin gelişme şekline bakalım. Daha önceki bir yazımda briçin ilk aşamasının WHİST adında bir oyun olduğunu ve 1500 yıllarında rahip Latimer’in notlarında bunun oynandığını anlatmıştım. Briçte ikinci kat WHİST BRİDGE adıyla anılan oyunun yeni şekliydi. Bu oyunu İstanbul levantenleri 1800 yıllarında oynarmış. Mısırdaki Hidiv kulübün bu tür briçin ana merkezlerinden biri olduğunu da söylemiştim.
*
Whist’in yeni şeklinini önce İngiltere sonra Amerika ve Avrupa’ya, 1877-1878 yıllarında Plevne’deki Osmanlı - Rus harbinde görevli albay Studdy, St.Georges kulüpte yaymaya başladı. Bu tür Briç’in Whist’den temel farkı dekleranın ortağının elini yere açması ve yer olmasıydı. 1900 yılları başında bu türe ilaveler geldi. Hindistan ve İngiltere’de bu değişik tür katılımcılar buldu ve tüm dünyaya yayılmaya başladı. Briçin üçüncü katı olan bu yeni türün adına “auction bridge” dendi, kontr ve sürkontrlar devreye girdi. 1920 lerde Fransa’da bu yeni türün biraz daha değişimi sağlandı. Briçte zonu söyleyebilmek ve yapmak, söylenmeyen, zon kadar alınan lövelere göre temel ayrım oldu. Adına “plafond = tavan” denen briç dördüncü kata çıkarılmıştı.
*
Bir süre sonra 1910-1920 lerde artık yeni auction briç çok popüler olmuş ve turnuvaları yaygınlaşmaya başlamıştı. 1925 te Harold S. Vanderbilt adında bir adam plafond briç arkadaşlarıyla Los Angeles’den başlayarak Panama kanalından Havana’ya, Finland isimli bir buharlı gemiyle gidiyor ve her gün briç oynuyorlardı. Bu gemide arkadaşlarıyla günümüzdeki şekli oluşturdular. Sanzatunun ilk lövesi 40, diğer löveleri 30 puan oldu. Böylece 3 sanzatu veya dört majör 100 rakamını bularak zon yapan şekle geldi. Zon – orzon (zonda olmayan) şekilleri de yine bu gemideki briçte yapıldı ve adına “contract briç” dendi. 
*
Briçin 5. kat olan yeni şekli önce Amerika’da yaygınlaştı. 1929 yılında “American auction bridge league” auction kelimesini sildi, Aynı yıl kontrat briç kuralları yayınlandı ve resmileşti, 1932 yılında da İngiltere, Fransa gibi Avrupa ülkeleri kontrat briç kurallarını kabullenerek onayladılar, günümüzde oynanan briç işte bu kontrat briçin bir türüdür. Her 5-10 yılda bir bazı değişiklikler yapılıyor. Örneğin benim ilk milli yıllarımda takım maçı 20 üzerindendi 10-10 berabere olunuyordu şimdi 25 – 0 arasında dönüşüyor. 
Bakalım kaç kat daha çıkacak briç!
07 Mart 2010 Faik Falay, Cumhuriyet

Hiç yorum yok: