görsel: deviantart
*****
Hiç aklından
çıkarma genç adam,
öğretmenler kapıyı
açar,
içeriye kendin
girersin.
Chen Hai Yang
*****
MATEMATİKÇİLER VE ŞAİRLER
Goethe,
matematikçiler her söylediğinizi kendi dillerine çevirebilen ve anında onu
tamamen yeni bir şeye dönüştürebilen Fransızlar gibidir, diye espri yapmıştı.
Marx bize bir
bilim dalının, sadece matematikten yararlanabildiği zaman gerçekten gelişmiş
olacağını öğretti. Aynı şekilde şiirde bütün sanatların ortak, anahtar bir
faktörüdür. Her sanat eserinin bir tada ihtiyacı vardır. Mozart’ın “notaların
şairi”, Chopin’in “piyanonun şairi” olarak bir ünü vardı,
Bilimsel bir
yayındaki güzel bir matematik formülüyle, bir deneme ya da söylevdeki birkaç
parlak şiir dizesi arasındaki çarpıcı simetrik benzerliği fark etmek zor
değildir.
Matematikçiler ve
şairler gizemli kişiler olarak dünyamızda varlıklarını sürdürmektedirler.
Aralarındaki fark matematikçilerin, ulaşılmaz ve anlaşılmaz olduklarının, şairlerin
ise gurura ve yalnızlığa doğuştan eğilimli olmaları nedeniyle kibirli
olduklarının sanılmasıdır. Böylece, matematikçiler, bilimsel ve teknolojik kurumlarda
nasıl fizikçilerden aşağıda kabul edilirse, şairler de yazınsal çevrede, sosyal
açıdan romancılardan aşağıda kabul edilmektedir. Gerçekte matematikçilerin
ekonomi, fizik ve teknolojiye yönelmeleri kolaydır aynen şairlerin roman,
deneme ya da oyun yazmaya eğilimli olmaları gibi.
Matematik çoğu zaman şiirle
taban tabana zıtmış gibi görünse de, matematikçiler de şairler de
keşfetmek ve yaratmak için çabalarlar. Sadece matematik soyut,
şiir ise somut düşünce biçimidir. Ama Platon’un “şairlerin deliliği” dediği
esin aslında ikisi içinde temel faktördür.
Matematik, sık sık
astronomi, fizik ve doğa bilimlerinin
öteki dallarıyla bağlantılı ve
etkileşim içindeymiş gibi görünür; fakat diğer bilimlerden daha
kalıcı bir gerçekliği olan. tamamen kendine özgü ve engin bir bilgi
alanıdır. O, sadece düşünceleri ve düşünme sürecini kayıt edip açıklayan değil,
aynı zamanda şairler ve yazarlarla kendini yaratan gerçek bir dil
gibidir. Matematik ve
şiirin insanoğlunun en özgür zihinsel etkinlikleri olduğu söylenebilir.
Şairler ve
matematikçiler genç ölür!
Diğer
disiplinlerle karşılaştırıldığında matematik gençler için bir vaattir. En
önemli matematik ödülü Fields Madalyası, sadece kırk yaşın altındaki
matematikçilere gider.
Riemann kırkında
öldü, Pascal otuz dokuzunda, Ramanujan ise otuz üçünde… Öldüklerinde, zaten
büyük matematikçiler olarak kendilerini kabul ettirmişlerdi. Newton ve Gauss
gibi bazı matematikçiler uzun yaşadılar, ama en önemli çalışmalarını
gençliklerinde yaptılar. Keza, genç ölen şairlerin de uzun bir listesini
yapabiliriz: Pushkin, Lorca ve Apollinaire otuz sekizinde öldüler, Rimbaud otuz
yedisinde. Mayakovsky kırk ikisinde, Plath ise otuz birinde. Bu yüzden
matematik ve şiir diğer disiplinlerden daha çok yetenek gerektirir.
Matematikçiler kendilerinden
önceki kuşakların kazanımlarını kullanarak yenilerini inşa eder,
şairler ise haleflerinin yaptıklarını yıkarlar. Bu aslında aralarındaki
en önemli farktır. Oysa ikisinin de dili yalındır, ikisi de uzun cümlelerden oluşan
paragrafları bir kaç kelime ile özetleyebilirler. İkisinin dili de evrenseldir.
Yirminci yüzyılın
başından beri, gittikçe daha çok insan, çağımızın matematikten nasıl
yararlandığını fark ediyor. Ancak her nedense, şairler ve sanatçılar hâlâ
oldukları yerdeler. Belki kendilerini Picasso’nun sözleriyle teselli
etmeliler:
“İnsanlar,
sanatçı unvanını ancak sayısız güçlüklerin üstesinden
geldikten sonra kazanırlar. Bu yüzden, sanat, cesaretlendirici olmak
yerine kısıtlayıcı olmalıdır.”
*****
AYRILIK
İlk gün kolaydı
İkinci gün biraz zor
Üçüncü gün daha zor ikinciden
Günden güne daha zor
Öylesine zordu ki yedinci gün
dayanılmayacakmış gibi nerdeyse
Şimdiyse
özlemini çekerim
yedinci günün
Erich Fried - Türkçesi: Bekir Karadeniz
*****
ZAYIF NT AÇIŞINA DEFANS
1 ) 1 NT Dbl, 13+ dengeli veya 16+ tek
renkli
2 Trefl,
Majörler
2 Karo, Köre
transfer 4 kart kör+5 kart minör (Kanape de olabilir)
2 Kör, Pike
transfer 4 kart pik+5 kart minör (Kanape de olabilir)
2 Pik, iyi el,
trefl veya karolar
2 NT, İyi el
minörler 5+5 kart
3 Trefl, kör kısa 5+4 minörler
3 Karo, pik kısa
5+4 minörler veya uzun karo
3 Kör, iyi 6
kart max 15 puan
3 Pik, iyi 6
kart max 15 puan
2 ) AQVX ---- ----- ---- 1
NT, zayıf
X 2 Kör, pike trans Pas 2 Pik Pas
AVXXX 3 karo, 5+ kart ve pik 4 kart
XXX
3 ) RVTXXX
--- ---- ----
1 NT, zayıf
XX 3 Pik
AV9X
X
Dbl’dan sonra
1- 1 NT
Dbl 2
Minör Pas
Pas Pas diyemez
2- 1 NT
Dbl
Pas, Rdbl’a trans Pas
Rdbl Pas 2 Minör Pas diyemez
3- 1 NT Dbj Rdbl, trefle trans Pas
2 trefl Pas Pas Pas
diyemez
4- --- 1
NT Dbl
2 Pik
Pas, no forcing
Dbl, negatif 8+puan körü 4 kartsa güçlü,
pik stoperi yok
2 NT, 3 trefle transfer. Transfer
sonrasında:
3 Karo, uzun ama zayıf el
3 Kör, uzun ama zayıf el
3 Pik, cue-bid, 4 kart kör ve pik
stoperi var
3 Trefl, Karo transfer davet+
3 karo, Köre transfer davet+
3 Kör, Trefle transfer davet+
3 Pik, Minörler davet+
3 NT, naturel, pik stoperi var.
4 Trefl, 6 kart trefl+4 kart kör GF
4 Karo, 6 kart karo+4 kart kör GF
4 Kör, naturel ama kuvvetli değil
4 Pik, minörler 6+5 veya 6+6 gibi
4 NT, As sorusu
Ortak overcall yapmadığında:
1- ----
1NT Pas
Pas
2 nciden overcallarla aynı
Dbl,
13+ dengeli veya 16+ tek renkli
2 Trefl, majörler
2 Karo, Köre tr. kör 4 kart+minör 5
kart(Kanapede olabilir)
2 Kör, Pike tr. Pik 4 kart+minör 5
kart(Kanapede olabilir)
2 Pik, İyi el 1 minör renk
2 NT, İyi el, minörler 5+5
3 Trefl, 2 pik diyerek tarif ettiğimiz
elden daha kötü el(Trefller)
3 Karo, 2 pik diyerek tarif ettiğimiz elden
daha kötü el(Karolar)
3 Kör, İyi 6 kart ama max 15 puan
3 Pik, İyi 6 kart ama max 15 puan
3 NT, Gambling
2- --- NT Pas Pas
2 karo, köre trans
3 Trefl, 5 kart
3 karo, 5 kart
2 NT, kanape Pas
3 trefl, tercih
3 Karo, tercih
3- ---- 1 NT Pas 2 Karo, köre trans
Dbl, 13+ dengeli veya 16+tek renkli
2 Kör, 2 Pike transfer
2 Pik, iyi el, 1 minör
2 NT, iyi el, minörler 5+5
3 Trefl, 2 pik diyerek tarif ettiğimiz elden
daha kötü el(Trefller)
3 Karo, 2 pik diyerek tarif ettiğimiz elden
daha kötü el(Karolar)
3 Kör, körde stoper sorusu, 3 NT oynayacak
el
3 Pik, 6 kart ama max 15 puan
3 NT, ganbling
4- ---- 1 NT Pas 2 Kör, pike transfer
Dbl, 13+ dengeli veya 16+tek renkli
2 Pik, iyi el trefl veya karolar
2 NT, İyi el minörler 5+5
3 Trefl, 2 pik diyerek tarif ettiğimiz
elden daha kötü el(Trefller)
3 Karo, Kör ve 1 minör
3 Kör, 6 kart ama max 15 puan
3 Pik, stoper sorusu, 3 NT oynayacak el
3 NT, Gambling
5- ----- 1
NT Pas 2 Pik, minörler
Pas, noforcing
Dbl,13+ dengeli veya 16+tek renkli
2 NT, Majörler 5+5 veya 6 kart pik+4 kart
kör
3 Trefl, 6 kart kör+ 4 kart pik
3 Karo, 5+ kart kör
3 Kör, 5+ kart pik
3 NT, kapalı bir major ve minörlerde stoper
4 Trefl, 6 kart kör+5 kart pik
4 Karo, 6 kart pik+5 kart kör
6- ----- 1 NT
Pas 2 Kör, pike trans
Pas
2
Pik Dbl, TOX pik sing. 11-12 puan
Pastan gelen konuşmalar:
Pas 1 NT
Pas Pas
Dbl,
Trefl veya majörler. Ortak şunu söyler
2 Trefl, Pas veya düzelt
2 Karo, Treflde fit majörler eşit
2 Trefl,
4 kart trefl+5 kart majör
2 Karo, 4
kart karo+5 kart majör
2 Kör, 4
kart kör+5 kart minör
2 Pik, 4
kart pik+ 5 kart minör
“Mehmet Özyeşilbaş”
a teşekkürler
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder